Οι επιλογές για το κυπριακό αέριο
Tης Δωρας Αντωνιου
Ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, κάλεσε χθες το Ισραήλ να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο δέσμευσής του για εξαγωγή του φυσικού αερίου που θα αντλήσει από τα μεγάλα υποθαλάσσια κοιτάσματά του, μέσω του τερματικού σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο. Η Λευκωσία προχωρά τις διαπραγματεύσεις για την έναρξη κατασκευής σταθμού υγροποίησης, επιθυμώντας μέσω αυτού να ισχυροποιήσει τη θέση και τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή ως σημαντικό περιφερειακό ενεργειακό κόμβο.
Οι μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι η κατασκευή και λειτουργία του τερματικού σταθμού μπορεί να είναι βιώσιμη, ακόμα κι αν σε αυτόν διοχετευθεί μόνο το φυσικό αέριο από το κυπριακό κοίτασμα «Αφροδίτη».
Ωστόσο, με απόλυτα οικονομικούς όρους, η εξασφάλιση φυσικού αερίου και από άλλα κοιτάσματα γειτονικών χωρών, με πρώτα αυτά του Ισραήλ που έχει προχωρήσει τις έρευνες και τις εργασίες για άντληση του φυσικού αερίου, καθιστά την κατασκευή και λειτουργία του τερματικού ακόμα πιο συμφέρουσα, ενώ θα επιτρέψει στην ίδια την Κύπρο να διαπραγματευθεί σε πιο ανταγωνιστικές τιμές για την πώληση του δικού της φυσικού αερίου. Παράλληλα, η γεωπολιτική σημασία του έργου αυξάνεται γεωμετρικά, εάν αυτό εξυπηρετεί τα κοιτάσματα και άλλων χωρών πλην της Κύπρου, ενώ η εξασφάλιση μιας δέσμευσης από πλευράς Ισραήλ θα αυξήσει την επενδυτική εμπιστοσύνη για το έργο, αλλά και θα λειτουργήσει ως ανάχωμα έναντι ενδεχόμενων τουρκικών αντιδράσεων σε μια τέτοια εξέλιξη.
Η εναλλακτική οδός διοχέτευσης του φυσικού αερίου των κοιτασμάτων της νοτιοανατολικής Μεσογείου προς την ευρωπαϊκή αγορά είναι η Τουρκία. Με απόλυτα οικονομικούς όρους, ένας υποθαλάσσιος αγωγός που θα συνδέσει την Κύπρο με την Τουρκία και ένας χερσαίος αγωγός κατά μήκος των τουρκικών παραλίων είναι η πλέον συμφέρουσα επιλογή. Ωστόσο, τα εμπόδια είναι αρκετά. Η κρίση στις σχέσεις Ισραήλ - Τουρκίας, παρά τις προσπάθειες να ξεπεραστεί, εξακολουθεί να σοβεί, ενώ αποτελεί κοινή εκτίμηση ότι η καχυποψία ανάμεσα στις δύο χώρες δεν θα ξεπεραστεί εύκολα. Οσον αφορά τη Λευκωσία και το κυπριακό φυσικό αέριο, καμιά συζήτηση για έναν τέτοιο αγωγό δεν θεωρείται ρεαλιστική, όσο παραμένει άλυτο το Κυπριακό.
Ακόμα, όμως, κι αν η αναμενόμενη για τον Οκτώβριο επανάληψη των διαπραγματεύσεων οδηγήσει σε λύση του Κυπριακού, δεν σημαίνει ότι ο προγραμματισμός για κατασκευή του τερματικού εγκαταλείπεται. Ενας αγωγός μέσω Τουρκίας μπορεί να είναι η πιο συμφέρουσα οικονομικά λύση, ωστόσο θα οδηγήσει σε σημαντικό βαθμό τις χώρες εξόρυξης του φυσικού αερίου σε εξάρτηση από τις διαθέσεις της Τουρκίας, η οποία ουσιαστικά θα ελέγχει το δίκτυο μεταφοράς.
Είναι αυτή η πιθανότητα που κάνει τη Λευκωσία να θεωρεί ότι το σχέδιο για κατασκευή του τερματικού σταθμού υγροποίησης θα εξασφαλίσει υποστήριξη, καθώς θα αποτελέσει σημαντική εναλλακτική οδό μεταφοράς του φυσικού αερίου. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που με μια τέτοια λύση οι δυνατότητες πώλησης δεν περιορίζονται μονοδιάστατα στην ευρωπαϊκή αγορά, αλλά μπορούν, λόγω της γειτνίασης με τη διώρυγα του Σουέζ, να επεκταθούν και στις ιδιαίτερα απαιτητικές για αγορά ενέργειας αγορές της Απω Ανατολής.
πηγή
Σχόλια