Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος πρόεδρος του ΣΕΒ >> Το αποκορύφωμα μιάς οικογενειακής ιστορίας που αρχίζει σε ένα υπόγειο του Πειραιά...

Ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος,  προτείνεται σύμφωνα με πληροφορίες από την εκτελεστική επιτροπή του Συνδέσμου για τη θέση του προέδρου του ΣΕΒ. 

Το όνομα του επιχειρηματία «κλείδωσε» κατά την σημερινή συνεδρίαση του κορυφαίου οργάνου των βιομηχάνων. 

Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως η πρόταση θα υποβληθεί στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ τον Μάιο του 2018, οπότε και αναμένεται να ανακοινωθεί ο διάδοχος του Θεόδωρου Φέσσα.


Σε επίσκεψη του στην Κορώνη Μεσσηνίας με την οικογένεια του, απ' όπου και κατάγεται. 


Ο Πειραιάς στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν ίσως η πιο «γόνιμη» περιοχή της «μικρής Ελλάδας» για την ελληνική βιομηχανία και κυρίως για τη βιοτεχνική δραστηριότητα. Η μία μετά την άλλη «ξεφύτρωναν» οι μικρές βιοτεχνικές επιχειρήσεις, πρόδρομοι της βιομηχανικής ανάπτυξης που παρατηρήθηκε τις επόμενες δεκαετίες. Η καθυστερημένη οικονομική ανάπτυξη του ελλαδικού χώρου εκεί στην περιοχή του πρώτου λιμανιού γνώρισε τα πρώτα της βιομηχανικά βήματα και ο Πειραιάς αναδείχθηκε σε «βιομηχανικό λίκνο» της χώρας.


Με τη σύζυγό του, Ντάνα Γιώτη- Μυτιληναίου


Η ιστορία λοιπόν της οικογένειας Μυτιληναίου αρχίζει σε ένα υπόγειο στον Πειραιά, όπου δημιουργήθηκε η πρώτη βιοτεχνική δραστηριότητά της. Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος ­ «εργοστασιάρχης» κατ' επάγγελμα αργότερα ­ ξεκίνησε «ξυπόλυτος» από την Κορώνη της Μεσσηνίας. Αν και παντρεύτηκε κόρη πλούσιας οικογένειας από τον Πύργο ­ η οικογένεια Σταθόπουλου διέθετε τότε δύο παιδιά χρηματιστές στο Παρίσι ­, βρέθηκε εργάτης σε εργοστάσιο μεταλλοτεχνίας στην Πάτρα. Εκεί απέκτησε και τις πρώτες γνώσεις του.


Το εξοχικό του στο Πόρτο Χέλι

* Εφόδιο η φιλοδοξία

Λίγο αργότερα, το 1908, κατέληξε στον Πειραιά, όπου σε ένα υπόγειο οίκημα δημιούργησε μια μικρή μεταλλουργική βιοτεχνία. Κύριο εφόδιο είχε τη φιλοδοξία του να αναδειχθεί σε σημαντικό κοινωνικό παράγοντα. Ως και το 1926 η παραγωγή της επιχείρησης περιοριζόταν σε απλά μεταλλικά είδη, όπως τασάκια, ορειχάλκινα προϊόντα, είδη κιβωτοποιίας κ.ά.

Το 1926 είναι ο πρώτος σταθμός στην ανάπτυξη της επιχείρησης. Οπως έγραφε ο ίδιος στον τιμοκατάλογο του 1932, «Σταδιοδρομίαν τετάρτου αιώνος, πλήρη δυσχερειών και ανωμαλιών, εθνικών τε και οικονομικών, εσωτερικών τε και παγκοσμίων. Ιδρυθέν εν έτει 1908, ανακαινισθέν έκτοτε διά τελείων εγκαταστάσεων και πλουτισθέν διά νέων μηχανημάτων προμηθευθέντων παρά του ιδίου εργοστασιάρχου κατά την τελευταίαν επί τούτω μετάβασίν του εις Βιέννην, Βουδαπέστην και διαφόρους πόλεις της Γερμανίας, προήχθη εσχάτως εις τοιούτον σημείον ώστε να θεωρείται μοναδικόν εις το είδος του εις τα Βαλκάνια και την Ανατολήν και τα προϊόντα αυτού να είναι εφάμιλλα προς τα των καλλιτέρων θεωρουμένων ευρωπαϊκών εργοστασίων».

* Το άλμα του 1934

Πράγματι ο Ευ. Μυτιληναίος αποφασίζει τότε να προχωρήσει στην κατασκευή λαμπών πετρελαίου ­ είδος που εισαγόταν ως τότε κυρίως από την Ουγγαρία. Ετσι αφού εισήγαγε τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό άρχισε την παραγωγή. Το νέο προϊόν είχε μεγάλη ζήτηση, έτσι το 1934 αφήνει τη μικρή βιοτεχνία και δημιουργεί το πρώτο μεγάλο εργοστάσιο στη βιομηχανική ζώνη, από τα μεγαλύτερα τότε του Πειραιά, πλησίον της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος.

Οπως έγραφε στον τιμοκατάλογο του 1932, «την προοδευτικήν αυτήν προσπάθειαν θέλομεν συνεχίση, επεκτείνοντες την παραγωγή και βελτιώνοντες τα είδη μας ώστε και το εμπόριον και την κοινωνίαν να εξυπηρετήσωμεν, αλλά και εις την ανόρθωσιν της Εθνικής Οικονομίας να συμβάλωμεν παράγοντες είδη άτινα μέχρι τούδε το εμπόριον εισήγεν εκ των αλλοδαπών μεταλλουργικών εργοστασίων». Σιγά σιγά λοιπόν επεκτείνει την γκάμα της παραγωγής του. Το νέο εργοστάσιο, σύμφωνα με τον τιμοκατάλογο του 1937, παράγει μεταλλοσφραγίδες, σύρματα, αγγράφες, συνδετήρες σιδηροταινιών, τάπες βαρελιών, πώματα φιαλών, κοχλίες δοχείων και «επικαλύμματα και κοχλίας υαλίνων δοχείων».



* Εξαγωγική δραστηριότητα

Ετσι αρχίζουν οι εξαγωγές στην Αίγυπτο και στην υπόλοιπη Μέση Ανατολή, ενώ τα προϊόντα του Ευ. Μυτιληναίου «ανακαλύπτουν» παράλληλα ως και την αιθιοπική αγορά. Αναφορικά με την εσωτερική αγορά, αξίζει να σημειωθεί ότι είναι από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες στον κλάδο του. Το 1935 μάλιστα εκλέγεται από τη γενική συνέλευση της Ενώσεως Ελλήνων Σιδηροβιομηχάνων στο διοικητικό συμβούλιο, καταλαμβάνοντας τη θέση του ταμία. Ως επάγγελμα πλέον δηλώνει «εργοστασιάρχης», γεγονός που τον αναδεικνύει στο κοινωνικό «status» της εποχής.

Η οικογένειά του

Η γυναίκα του Ευάγγελου Μυτιληναίου ονομάζεται Ανδριάννα (Ντάντα) Γιώτη-Μυτιληναίου,κόρη ενός μικρού επιχειρηματία. Παντρεύτηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και έχουν δυο παιδιά: ένα γιο και μια κόρη. Η σύζυγός του κατάγεται από την Πάτρα και επισκέπτονται τη γενέτειρά της πολύ συχνά με την οικογένειά τους. 

Το 1939 ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας Αρβανίτης «κατελθών εις Πειραιά επεσκέφθη το νεόδμητον εργοστάσιον μεταλλουργικής βιομηχανίας του κ. Ευαγγέλου Μυτιληναίου, παρά την οδόν Γραβιάς και Αρτεμησίου» έγραφε η Βιομηχανική Επιθεώρηση στο τεύχος Μαΐου του 1939.

Η πρώτη περίοδος της επιχειρηματικής δραστηριότητας της οικογένειας Μυτιληναίου τελειώνει ουσιαστικά με την έναρξη της Κατοχής. Η οικονομία μαραζώνει. Το εργοστάσιο κλείνει αναγκαστικά και το 1944, «μάλλον από τη θλίψη του», ο Ευ. Μυτιληναίος πεθαίνει.

* Η μεταπολεμική περίοδος

Λίγο μετά την Απελευθέρωση, το 1946, το εργοστάσιο επαναλειτουργεί, κατ' ανάγκην βεβαίως από τη δεύτερη γενιά. Τα τέσσερα αγόρια της οικογένειας, ο Νικόλαος, ο Γεώργιος, ο Ευστάθιος και ο Σωτήριος, αναλαμβάνουν πλέον την επιχείρηση. Η επαναλειτουργία του εργοστασίου βασίστηκε αρχικά σε λιωμένα κουτιά γάλακτος από μεγάλη παρτίδα του Ερυθρού Σταυρού («Ελληνικές επιχειρήσεις στον 20ό αιώνα. Πρόσωπα και Δραστηριότητες», εκδόσεις Κέρκυρα, Αθήνα 1999).

Η μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ελλάδας είναι η «χρυσή εποχή» για πολλές επιχειρήσεις. Η Μεταλλουργική Βιομηχανία Ευ. Μυτιληναίου ΑΕ τροποποιεί τη σειρά των προϊόντων της και αρχίζει την παραγωγή οικιακών σκευών από αλουμίνιο με σήμα τον κόκορα (κυρίως κατσαρόλες). Η ανάπτυξή της είναι εντυπωσιακή. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 καλύπτει το 90% της εσωτερικής κατανάλωσης (ό.π.π.) και παράγει ειδικούς μεταλλικούς σωλήνες ταχείας άρδευσης, ενώ γίνεται προμηθευτής της ΔΕΗ και μεγάλων βιομηχανιών (Φιξ κ.ά.).




Ως τα μέσα λοιπόν της δεκαετίας του 1950 έχει οδηγηθεί στην ακμή της. Τότε όμως ανακύπτουν σοβαρά προβλήματα μεταξύ των τεσσάρων αδελφών. Ο μεγαλύτερος εξ αυτών, ο Νίκος Μυτιληναίος, θεωρεί ότι δικαιωματικά τού ανήκει η πρωτοκαθεδρία και ως εκ τούτου ο πρώτος λόγος στις επιλογές της εταιρείας. Η διάσταση επιλογών και οι προσωπικές συγκρούσεις έχουν φθάσει σε τέτοιο σημείο που η συνύπαρξη των τεσσάρων αδελφών είναι αδύνατη. Ενα από τα σημεία διαφωνίας είναι η δημιουργία νέου εργοστασίου στα Οινόφυτα, επιλογή του Νίκου Μυτιληναίου, με την οποία οι άλλοι διαφωνούν. Ετσι ο ένας μετά τον άλλο οι μικρότεροι αδελφοί πωλούν τα μερίδιά τους και αποχωρούν από την εταιρεία.

Ο Ευστάθιος Μυτιληναίος δημιούργησε λίγο αργότερα στα Βασιλικά της Εύβοιας την Πειραϊκή Μεταλλουργία, η οποία στη δεκαετία του 1980 οδηγήθηκε σε μαρασμό.

* Η τρίτη γενιά

Ο Γεώργιος Μυτιληναίος έφυγε από την Ελλάδα και βρέθηκε μετανάστης στην Αργεντινή, όπου παρέμεινε για τρία-τέσσερα χρόνια εργαζόμενος ως στέλεχος σε μεγάλη ελληνική επιχείρηση μεταλλουργίας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 επέστρεψε στην Ελλάδα ιδρύοντας την εταιρεία Γενική Αντιπροσωπειών ΕΠΕ και συνεργαζόμενος με μεγάλους ξένους οίκους ασχολήθηκε με την αντιπροσωπεία και την εμπορία μετάλλων. Εκτός από την εσωτερική αγορά, στράφηκε στις αγορές της Μέσης Ανατολής και της Βαλκανικής ­ μία εξ αυτών ήταν της Γιουγκοσλαβίας. Στη δεκαετία του 1970 η εταιρεία έγινε ανώνυμη, το 1977 ιδρύθηκε η Γενική Σιδηρομεταλλική ΑΕ, με αντικείμενο την εμπορία συρμάτων και συρματόσχοινων, και στα τέλη της δεκαετίας του 1980 δημιουργήθηκε η Γενική Σιδηρεμπορική ΑΕ, για την εισαγωγή και εμπορία σιδήρου κατασκευών.

Εν τω μεταξύ από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 σταδιακά οι επιχειρήσεις άρχισαν να περνούν στα χέρια της τρίτης γενιάς, των γιων του κ. Γ. Μυτιληναίου, των κκ. Ε. και Ι. Μυτιληναίου. Το 1990 με την ίδρυση της εταιρείας Μυτιληναίος ΑΕ - Ομιλος Επιχειρήσεων (η οποία το 1991 απορρόφησε τις εταιρείες Γενική Αντιπροσωπειών ΑΕ, Γενική Σιδηρεμπορική ΑΕ και το 50% της Γενικής Σιδηρομεταλλικής ΑΕ) η επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας ανοίγει καινούργιους δρόμους. Το 1993 αποκτά τη Γενική Αντιπροσωπειών και Εμπορίου ΑΕ, η οποία το 1994 μετονομάζεται σε ΓΕΚΤΕΜ ΑΕ.


Το 1995 η εταιρεία εισέρχεται στην Παράλληλη Αγορά του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών και επεκτείνεται στον χώρο του διεθνούς εμπορίου βασικών μετάλλων (χαλκού, μολύβδου, ψευδαργύρου και αλουμινίου), ενώ την ίδια χρονιά υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας με ορυχεία και μεταλλουργίες στη Σερβία (πρόκειται για του Κοσσυφοπεδίου, από τα οποία έχει υποστεί ως τώρα τώρα ζημιά περί τα 10 δισ. δρχ.), την πΓΔΜ, τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία. Τον ίδιο χρόνο εξαγοράζει τη Γενική Εμπορική Γιαμάς ΑΕ. Το 1997 η εταιρεία μετατάσσεται στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου και το 1999, παράλληλα με τη διεθνή δραστηριότητά της, η οποία εντείνεται, εξαγοράζει την πλειοψηφία της ΜΕΤΚΑ ΑΕ.

Ο Ευάγγελος έχει πλήρη γνώση στα χρηματιστηριακά εφόσον έχει ήδη δραστηριοποιηθεί ως έμπορος μετάλλων στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Λονδίνου αλλά και της Νέας Υόρκης. Στα μέσα του '90 παντρεύεται και την Ανδριάνα, κόρη ενός μικρού επιχειρηματία από την Πάτρα. 
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η εταιρεία μετατρέπεται σε εταιρεία εμπορίας και ο επιχειρηματίας αποφασίζει να μπει στην παραγωγή. Αγοράζει το 1999 μια παραδοσιακή αλλά υποτιμημένη εταιρεία μεταλλικών κατασκευών, τη ΜΕΤΚΑ. Και λόγω της παραδοσιακής εταιρικής σχέσης, περνά στο χώρο των κατασκευαστών της ΔΕΗ. Σιγά σιγά μπαίνει και στα μεγάλα έργα και εκτός από τη ΔΕΗ συμμετέχει σε εξοπλιστικά προγράμματα για τους πυραύλους Patriot, υποβρύχια U 214, άρματα μάχης Leopard, στρατιωτικά οχήματα μεταφοράς προσωπικού.

Το 1999 διεκδίκησε και την ΕΛΒΟ, μετά από διαγωνισμό όμως, ο Μυτιληναίος πήρε το μάνατζμεντ αλλά όχι την πλειοψηφία της που παρέμεινε στο δημόσιο. Η διεκδίκηση της ΕΛΒΟ έγινε από κοινού με τον Κόκκαλη. 
Όταν το 2000 γνώρισε στη Θεσσαλονίκη τον τραγουδιστή Αντώνη Ρέμο, ο Μυτιληναίος πείθεται και μπλέκει με τη διοίκηση της ΠΑΕ Ηρακλής. 

Τα χρόνια που ακολούθησαν, οι δυσκολίες στη δουλειά αλλά και το τέλος των στρατιωτικών συμβολαίων τον βρίσκει σε αναβρασμό και ανασύνταξη. Ο όμιλος ξεκινά και δουλεύει σαν μια πολυεθνική εταιρεία. Τελευταίο βήμα της μεταμόρφωσης ήταν η απόφαση να γίνει η ενέργεια στρατηγικός τομέας ανάπτυξης.
Το κυρίαρχο βήμα γίνεται με την εξαγορά του 43% της «Αλουμίνιον της Ελλάδος» από την καναδική Alcan, έναντι 79,5 εκατ. ευρώ, η αξία της οποίας τα επόμενα χρόνια πολλαπλασιάζεται. Και δεν μένει εκεί, μιας και κλείνει μια μεγάλη συμφωνία με τον ισπανικό ενεργειακό όμιλο Endesa. Η δραστηριότητα του διεθνοποιείται και μπαίνει στην κατηγορία των μεγάλων της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας. Κλείνονται διάφορες συμφωνίες για παραγωγή ρεύματος στην Τουρκία, τη Συρία, την Αρμενία και άλλες χώρες. 
Το 2015 τα καθαρά κέρδη του Ομίλου Μυτιληναίου έφτασαν τα 47,6 εκατ. ευρώ ενώ ο κύκλος εργασιών σημείωσε αύξηση κατά 12,2%. 

Το έργο του έχει αναγνωριστεί και με διάφορες βραβεύσεις όπως Businessman της Χρονιάς από το έγκριτο επιχειρηματικό περιοδικό ΚΕΦΑΛΑΙΟ (1998) και έχει λάβει το βραβείο ΚΟΥΡΟΣ της Λέσχης Επιχειρηματικότητας στην κατηγορία Καινοτομία και Ανάπτυξη (1998).