Η πρωταρχία της μητρικής γλώσσας.


“Η γλώσσα”, λένε οι Sapir-Whorf, “είναι κοινωνικό προϊόν. Το γλωσσικό σύστη­μα στο ο ποί ο εκπαιδευόμαστε και στο οποίο σκεφτόμαστε διαπλάσσει τον τρόπο με τον οποίο αντι λαμβανό μαστε το γύρω μας κόσμο. Εξαιτίας των διαφορών ανά­μεσα στα ποικίλα γλωσσικά συστήμα τα, άνθρωποι που σκέφτονται σε διαφορετι­κές γλώσσες αντιλαμβάνονται τον κόσμο κατά διαφορετικούς τρόπους.

Οι διαφο­ρές αυτές μεταξύ γλωσσών αντανακλούν τα διαφορετικά περιβάλλοντα που τις πα ράγουν”.


Επιστημονικά πειράματα έχουν δείξει πόσο η γλώσσα, την οποία μιλούμε και με την οποί α σκεφτόμαστε, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αντικρίζουμε, αναλύ­ουμε και ερμηνεύου με την πραγματικότητα. Υπάρχει μια αμφίδρομη κίνηση από την πραγματικότητα στη γλώσ σα και από τη γλώσσα στην πραγματικότητα. “Ο Ινδιάνος”, λέει ο Α. Schaff, “σκέφτεται σε ορισμένη γλώσσα· οι κατηγορίες και οι γραμματικοί κανόνες της γλώσσας του τον αναγκάζουν να βλέπει την πραγματι­κότητα κα τά τέτοιον τρόπο ώστε να λαβαίνει υπόψη μερικές συγκεκριμένες λε­πτομέρειες, τις οποίες δεν προσέχουν συνήθως τα μέλη των ινδοευρωπαϊκών γλωσσικών κοινοτήτων. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μιλάει διαφορετικά αλλά και αντιλαμβάνεται διαφορε τι κά. Δεν υπάρχει τίποτε το μυστηριώδες ή το αυθαίρετο στο γεγονός αυτό. Η γλώσσα διαπλάστηκε από μια ορισμένη κοινωνική πρακτική δραστηριότητα· αντανακλά ορισμένα γεγονότα και καλύπτει πρακτικές ανάγκες. Από τη στιγμή που διαπλάστηκε, επηρεάζει και την ανθρώπινη γνώση και παίζει ε­νεργό ρόλο σ’ αυτήν”.


Δεν είναι λίγοι, πάλι, εκείνοι που επικαλούνται την περίπτωση των Εσκιμώων οι ο­ποίοι δηλώνουν το χιόνι με δεκάδες λέξεις, ενώ οι άλλοι λαοί το δηλώνουν με ελά­χιστες ή με μία μόνον. Αυτό σημαίνει ότι οι Εσκιμώ οι βλέπουν πολλά είδη χιο νιού, με τα οποία συνδέεται και από τα οποία επηρεάζεται η ζωή τους. Έτσι η γλώσσα τους κατοπτρίζει μιαν πραγματικότητα α πό την ο ποία διαμορφώνεται και την ο­ποία, με τη σειρά της, ε ναρθρώνει4.

Ολο το ενδιαφέρον άρθρο στόhttp://www.ardin.gr/node/1108

Σχόλια