Κόμματα σε κρίση πρέπει να αλλάζουν το σύνολο της φυσιογνωμίας τους για να πείσουν πως ένα νέο «προϊόν» διατίθεται στην «εκλογική αγορά».
Toυ Γιαννη Λουλη.
«Νέο προϊόν» δεν είναι μόνο νέα πρόσωπα
Kαθώς πλησιάζει η 3η του Σεπτέμβρη, κάποιες σκέψεις γίνονται και πάλι επίκαιρες. Πριν από τις εκλογές του 2004, ο Γιώργος Παπανδρέου παρέλαβε μια φθαρμένη κομματική εικόνα. Ηταν η εποχή που ακουγόταν το σύνθημα «Γιώργο, άλλαξέ τα όλα». Η ήττα του 2004 (πολύ βαρύτερη απ’ ό,τι φανταζόταν) τον έπεισε πως το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να γίνει «νέο». Ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου την εποχή εκείνη (που πλέον φαντάζει μακρινή) είχε πιο καλή εικόνα από το κόμμα του. Ενώ διέθετε προσωπική φρεσκάδα, με την οποία θα μπορούσε να μπολιάσει το ΠΑΣΟΚ.
Το κεντρικό πρόβλημα του Γιώργου Παπανδρέου την εποχή εκείνη δεν ήταν η απουσία πρόθεσης για αλλαγή του κόμματος. Αλλά η αδυναμία διαμόρφωσης μιας στρατηγικής που να προσδιορίζει ένα «νέο ΠΑΣΟΚ».
Ηθελε να αλλάξει το κόμμα, αλλά δεν γνώριζε πώς να το πράξει.
Κόμματα σε κρίση πρέπει να αλλάζουν το σύνολο της φυσιογνωμίας τους για να πείσουν πως ένα νέο «προϊόν» διατίθεται στην «εκλογική αγορά».
Ο Μπλερ έδωσε μια νέα κατεύθυνση στο Εργατικό Κόμμα. Που έγινε από αριστερόστροφο κεντρώο.
Με τη σειρά του ο Κώστας Καραμανλής διαμόρφωσε την πραγματιστική Ν.Δ. του «μεσαίου χώρου». Με αποστάσεις από τη «Δεξιά» και το νεο-φιλελευθερισμό.
Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είχε στρατηγική. Προσέλκυσε στο κόμμα δύο νεοφιλελεύθερους πολιτικούς με καταστρεπτικές συνέπειες.
Ποια ήταν η πυξίδα του;
Αγνωστο.
Αλλοτε εμφανιζόταν ως αντικρατιστής. Αλλοτε ως κρατιστής.
Το ΠΑΣΟΚ δεν έμοιαζε ούτε νέο ούτε παλιό. Ο ίδιος ως προσωπικότητα ήταν από τη φύση του ήπιος και μετριοπαθής. Και όμως άρχισε να διολισθαίνει σε μια συγκρουσιακή ρητορική. Αρχικά ήταν υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Μετά καταψήφισε το άρθρο 16.
Καθώς λοιπόν η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ θόλωνε, ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε να πείσει ότι το ΠΑΣΟΚ είναι «νέο» με την ανάδειξη «νέων προσώπων».
Είχαμε έτσι το φιάσκο της λίστας των ευρωβουλευτών. Το φιάσκο Καραχασάν. Το φιάσκο της νέας γραμματέως του κόμματος.
Ολη αυτή η παρέλαση νέων προσώπων «ελαφρών βαρών», που δεν συνοδεύονταν από νέα κομματική φυσιογνωμία, οδήγησε σε αδιέξοδο.
Και μπροστά στο αδιέξοδο, ο Γιώργος Παπανδρέου επέστρεψε σε ένα παλιό ΠΑΣΟΚ. Από τη θέση αυτή έδωσε τη μάχη και έχασε πανηγυρικά τις εκλογές του 2007.Στην εσωκομματική μάχη που ακολούθησε ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ σήκωσε το λάβαρο του «νέου ΠΑΣΟΚ» για να επανεκλεγεί.
Επανεξελέγη.
Για μια ακόμη φορά έγινε φανερό πως η φυσιογνωμία ενός «νέου ΠΑΣΟΚ» παρέμενε τόσο θολή όσο και πριν. Το ΠΑΣΟΚ πότε δήλωνε αριστερό, πότε (υποτίθεται) στρεφόταν στο μεσαίο χώρο. Στρατηγική δεν υπήρχε. Γι’ αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν έπειθε ούτε ως αριστερό ούτε ως κόμμα του μεσαίου χώρου.
Αποτέλεσμα:
Ολη η επένδυση του «νέου» ΠΑΣΟΚ στράφηκε πάλι σε κάποια καινούργια, συμπαθή όντως πρόσωπα, τα οποία ανέδειξε σε θέσεις ευθύνης (στον κομματικό γραμματέα και τον εκπρόσωπο Τύπου).
Λύθηκε όμως έτσι το πρόβλημά του;
Τα όποια νέα πρόσωπα απλώς «συμπληρώνουν» μια νέα κομματική φυσιογνωμία.
Δεν τη διαμορφώνουν.
Η σημερινή φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ παραμένει θολή. Ούτε νέα. Ούτε παλιά. Τα λίγα νέα πρόσωπα δεν της προσδίδουν το στίγμα που της λείπει. Και κόμματα χωρίς στίγμα δεν προκαλούν εμπιστοσύνη. Που αποτελεί και το κρίσιμο ζητούμενο.
«Νέο προϊόν» δεν είναι μόνο νέα πρόσωπα
Kαθώς πλησιάζει η 3η του Σεπτέμβρη, κάποιες σκέψεις γίνονται και πάλι επίκαιρες. Πριν από τις εκλογές του 2004, ο Γιώργος Παπανδρέου παρέλαβε μια φθαρμένη κομματική εικόνα. Ηταν η εποχή που ακουγόταν το σύνθημα «Γιώργο, άλλαξέ τα όλα». Η ήττα του 2004 (πολύ βαρύτερη απ’ ό,τι φανταζόταν) τον έπεισε πως το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να γίνει «νέο». Ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου την εποχή εκείνη (που πλέον φαντάζει μακρινή) είχε πιο καλή εικόνα από το κόμμα του. Ενώ διέθετε προσωπική φρεσκάδα, με την οποία θα μπορούσε να μπολιάσει το ΠΑΣΟΚ.
Το κεντρικό πρόβλημα του Γιώργου Παπανδρέου την εποχή εκείνη δεν ήταν η απουσία πρόθεσης για αλλαγή του κόμματος. Αλλά η αδυναμία διαμόρφωσης μιας στρατηγικής που να προσδιορίζει ένα «νέο ΠΑΣΟΚ».
Ηθελε να αλλάξει το κόμμα, αλλά δεν γνώριζε πώς να το πράξει.
Κόμματα σε κρίση πρέπει να αλλάζουν το σύνολο της φυσιογνωμίας τους για να πείσουν πως ένα νέο «προϊόν» διατίθεται στην «εκλογική αγορά».
Ο Μπλερ έδωσε μια νέα κατεύθυνση στο Εργατικό Κόμμα. Που έγινε από αριστερόστροφο κεντρώο.
Με τη σειρά του ο Κώστας Καραμανλής διαμόρφωσε την πραγματιστική Ν.Δ. του «μεσαίου χώρου». Με αποστάσεις από τη «Δεξιά» και το νεο-φιλελευθερισμό.
Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είχε στρατηγική. Προσέλκυσε στο κόμμα δύο νεοφιλελεύθερους πολιτικούς με καταστρεπτικές συνέπειες.
Ποια ήταν η πυξίδα του;
Αγνωστο.
Αλλοτε εμφανιζόταν ως αντικρατιστής. Αλλοτε ως κρατιστής.
Το ΠΑΣΟΚ δεν έμοιαζε ούτε νέο ούτε παλιό. Ο ίδιος ως προσωπικότητα ήταν από τη φύση του ήπιος και μετριοπαθής. Και όμως άρχισε να διολισθαίνει σε μια συγκρουσιακή ρητορική. Αρχικά ήταν υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Μετά καταψήφισε το άρθρο 16.
Καθώς λοιπόν η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ θόλωνε, ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε να πείσει ότι το ΠΑΣΟΚ είναι «νέο» με την ανάδειξη «νέων προσώπων».
Είχαμε έτσι το φιάσκο της λίστας των ευρωβουλευτών. Το φιάσκο Καραχασάν. Το φιάσκο της νέας γραμματέως του κόμματος.
Ολη αυτή η παρέλαση νέων προσώπων «ελαφρών βαρών», που δεν συνοδεύονταν από νέα κομματική φυσιογνωμία, οδήγησε σε αδιέξοδο.
Και μπροστά στο αδιέξοδο, ο Γιώργος Παπανδρέου επέστρεψε σε ένα παλιό ΠΑΣΟΚ. Από τη θέση αυτή έδωσε τη μάχη και έχασε πανηγυρικά τις εκλογές του 2007.Στην εσωκομματική μάχη που ακολούθησε ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ σήκωσε το λάβαρο του «νέου ΠΑΣΟΚ» για να επανεκλεγεί.
Επανεξελέγη.
Για μια ακόμη φορά έγινε φανερό πως η φυσιογνωμία ενός «νέου ΠΑΣΟΚ» παρέμενε τόσο θολή όσο και πριν. Το ΠΑΣΟΚ πότε δήλωνε αριστερό, πότε (υποτίθεται) στρεφόταν στο μεσαίο χώρο. Στρατηγική δεν υπήρχε. Γι’ αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν έπειθε ούτε ως αριστερό ούτε ως κόμμα του μεσαίου χώρου.
Αποτέλεσμα:
Ολη η επένδυση του «νέου» ΠΑΣΟΚ στράφηκε πάλι σε κάποια καινούργια, συμπαθή όντως πρόσωπα, τα οποία ανέδειξε σε θέσεις ευθύνης (στον κομματικό γραμματέα και τον εκπρόσωπο Τύπου).
Λύθηκε όμως έτσι το πρόβλημά του;
Τα όποια νέα πρόσωπα απλώς «συμπληρώνουν» μια νέα κομματική φυσιογνωμία.
Δεν τη διαμορφώνουν.
Η σημερινή φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ παραμένει θολή. Ούτε νέα. Ούτε παλιά. Τα λίγα νέα πρόσωπα δεν της προσδίδουν το στίγμα που της λείπει. Και κόμματα χωρίς στίγμα δεν προκαλούν εμπιστοσύνη. Που αποτελεί και το κρίσιμο ζητούμενο.
Σχόλια