Μονογαμία και απιστία, τα όρια >> Στην αρχαία Σπάρτη, η Σπαρτιάτισσα είχε δικαίωμα να μείνει έγκυος από τον άνδρα που της άρεσε περισσότερο

Τις τελευταίες εβδομάδες, όλος ο πλανήτης κινείται γύρω από μία λέξη: σεξουαλική παρενόχληση. Το σεξ πάντα δίνει τροφή για αναζήτηση πικρών ή πιπεράτων ιστοριών. Δεν είναι, όμως, μόνον η παρενόχληση που συνταράσσει την κοινή γνώμη, είναι και η απιστία. Παρά το προχωρημένο 2017, στον δυτικό κόσμο οι άνθρωποι ακόμη εμπνέονται, γράφουν, ενοχοποιούνται, αφορίζουν, κλείνουν τα μάτια, εξοβελίζουν, αλλά κυρίως φοβούνται ό,τι έχει σχέση με το ζουμερό ζήτημα της σεξουαλικής απάτης.

Το ζευγάρι, δεσμευμένο κυρίως στη φαντασίωση της σωματικής αποκλειστικότητας, κλυδωνίζεται περισσότερο στην αποκάλυψη μιας εξωσυζυγικής σεξουαλικής επαφής, παρά όταν αντιμετωπίζει βαθιά και σοβαρότερα προβλήματα. Ο Ιρλανδός συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, ο οποίος τιμήθηκε με Νομπέλ το 1925, έγραψε ότι ο κακός χαρακτήρας ενός ανθρώπου είναι πολύ πιο σοβαρός λόγος διαζυγίου συγκριτικά με τη συζυγική απιστία. Για μερικούς τέτοιους λόγους αλλά και λόγω της εξάπλωσης του AIDS στη Χιλή –χώρα θρησκόληπτη και συντηρητική– η συγγραφέας, ψυχολόγος και δημοσιογράφος Πατρίσια Κολιέρ πραγματοποίησε μια έρευνα σε σχέση με την απιστία. Τίτλος της «Ανομολόγητοι έρωτες» και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αστάρτη, σε μετάφραση Κατερίνας Χριστοδούλου.



Ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κάθε λογής ειδικοί που μελετούν την ανθρώπινη συμπεριφορά συγκλίνουν στο εξής. Η απιστία είναι ένα σοβαρό θέμα που αφορά τη σύγχρονη οικογένεια και την ίδια στιγμή τροφοδοτεί με ενέργεια και καυστικό χιούμορ τον πλανήτη. Ενώ είναι ένα θέμα που αφορά την κοινωνία, ανήκει στις κατασκευές και όχι στη φύση. Η ανθρώπινη φύση, συντείνουν όλοι, είναι πολυγαμική. «Κανένα θηλαστικό δεν γεννιέται μονογαμικό. Και ο άνθρωπος είναι απλώς ένα πιο περίπλοκο, κοινωνικό και με έναρθρο λόγο θηλαστικό», λέει ο ψυχολόγος Χουάν Μολινάρι. «Δεν χρειάζονται μελέτες για να αποδείξουμε μια φυσική συναισθηματική διαθεσιμότητα. Ενας άνθρωπος μπορεί να έλκεται ταυτόχρονα από δύο ή περισσότερα άτομα. Οπως δεν είναι αφύσικο κάποιος να νιώθει έλξη για κάποιον στις 17.00 το απόγευμα και για κάποιον άλλον στις 19.00».



Σε αυτό το παράδοξο ανάμεσα στο φυσικό που είναι η πολυγαμία και στο κοινωνικό που είναι η μονογαμία συναντάμε τη σύγκρουση που διέπει τις παθιασμένες σχέσεις. Ο άνθρωπος σε όλη του τη ζωή παλεύει να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στην επένδυση σε ένα πλαίσιο και την τάση εξερεύνησης και άλλων ανθρώπινων όντων.

Παλαιότερα η συζήτηση γινόταν με όρους ανδρικής αντίληψης και τοποθετούσε τον άνδρα στη θέση του πολυγαμικού και τη γυναίκα στη θέση της πιστής. Φυσικά, έκτοτε, ιδίως στον δυτικό κόσμο, οι έρευνες πληθαίνουν και αναδεικνύουν τη λίμπιντο των γυναικών ως δυναμική και ανεξάρτητη, πολλές φορές προκρίνουν ότι οι γυναίκες καταπίεσαν τη σεξουαλικότητά τους στον βωμό της ανατροφής των παιδιών. Πλέον τα στατιστικά εξισώνουν τις γυναίκες και τους άνδρες στο θέμα της απιστίας.

Οι ειδικοί κάνουν λόγο για υποκειμενικότητα πέραν του φύλου, τα ένστικτα είναι διαφορετικά σε κάθε άνθρωπο, όπως και το ότι ποικίλλουν οι λόγοι που οδηγείται κάποιος σε απιστία. Το σίγουρο είναι ότι οι άνθρωποι πάντοτε κάτι αναζητούν σε μια σχέση εντός ή εκτός πλαισίου, συνειδητά ή ασυνείδητα.

Οσο πιο ώριμοι είναι τόσο συμφιλιώνονται με το τι ψάχνουν, τι βρίσκουν και αν χρειάζεται φυσικά να γευτούν κάτι, δεν καταστρέφουν μια καλή σχέση. Απιστία δεν σημαίνει απαραίτητα κακή σχέση, όπως πίστη δεν σημαίνει επίσης καλή. Οπως δηλώνει ένας ψυχολόγος στην έρευνα της Κολιέρ, «μια εξωσυζυγική σχέση, όσο και να επηρεάζει το ζευγάρι, δεν είναι κάτι που απαραίτητα συνδέεται με τη σχέση των δύο συντρόφων. Συχνά αφορά τον προσωπικό κόσμο του ατόμου».




Ανέκδοτα περιστατικά

Στο βιβλίο της Κολιέρ συναντάμε ανέκδοτα περιστατικά απάτης, ιστορικά στοιχεία που αφορούν πρωτόγονους και αρχαίους πολιτισμούς, γλαφυρές αφηγήσεις και κωμικά συμβάντα. Οπως πολύ εύστοχα παρατήρησε κάποτε ο Σόμερσετ Μομ, «οι Τασμανοί που δεν διέπρατταν ποτέ μοιχεία, έχουν εξαφανιστεί», έτσι και η Κολιέρ περιγράφει τις συνήθειες των Παχαρί, των Ινδιάνων Μοχάβε, των Νασαμόνων, με αποκορύφωμα τους Αβορίγινες της Αυστραλίας, που εκτιμούν περισσότερο τις γυναίκες που έχουν έκλυτη συμπεριφορά, ως δείκτη ελκυστικότητας και μεγαλύτερης σεξουαλικής εμπειρίας.

Στην αρχαία Σπάρτη, η Σπαρτιάτισσα είχε το δικαίωμα να μείνει έγκυος από τον άνδρα που της άρεσε περισσότερο, ενώ εάν ένας άνδρας αισθανόταν έλξη για μια γυναίκα έξυπνη και γόνιμη, είχε το δικαίωμα να τη ζητήσει και ο σύζυγος δεν έπρεπε να του αρνηθεί για το καλό της «ευγονικής». Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα στο Πακιστάν θανατώνονται γυναίκες εάν επιθυμούν να χωρίσουν ή να μην παντρευτούν όποιον άνδρα τους επιβάλλεται. Στη Δύση, τουλάχιστον, συγγραφείς, ποιητές, πολιτικοί και κοινοί θνητοί εμπνέονται από την απιστία γιατί τελικά «το να απατηθείς, είναι και αυτό μια ιστορία αγάπης», όπως έγραψε ο Γάλλος συγγραφέας Ρομπέρ ντε Φλερ.

​​Το βιβλίο «Ανομολόγητοι έρωτες» της Πατρίσια Κολιέρ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αστάρτη σε μετάφραση της Κατερίνας Χριστοδούλου.
πηγή