Η βασιλόπιτα παρασκευάζεται σε κάποιες χώρες από τους χριστιανούς, τις παραμονές της Πρωτοχρονιάς και κόβεται και μοιράζεται αφού αλλάξει ο χρόνος. Η ιστορία της ξεκινά περίπου το 1500 στη Μικρά Ασία, στην πόλη Καισαρεία της Καππαδοκίας, την εποχή που δεσπότης εκεί ήταν ο Μέγας Βασίλειος, ο οποίος ζούσε ειρηνικά με τους συνανθρώπους του. Σύμφωνα με πηγές, επρόκειτο για έναν μεγαλόκαρδο δεσπότη, γεμάτο αγάπη και καλοσύνη για όλους.
Έφτασε, όμως, κάποτε στην πόλη ένας σκληρός στρατηγός της περιοχής, ο οποίος ζήτησε να του δοθούν όλοι οι θησαυροί της Καισαρείας, αλλιώς θα την πολιορκούσε για να τους πάρει μόνος του.
Όλη τη νύχτα προσευχόταν ο Μέγας Βασίλειος, σύμφωνα με την παράδοση, ώστε να κάνει ο Θεός ένα θαύμα και να σώσει την πόλη –και έτσι έγινε: Το επόμενο πρωί, το στράτευμα περικύκλωσε την Καισαρεία και ο στρατηγός μπήκε στον ναό και αναζήτησε τον δεσπότη που εκείνη την ώρα προσευχόταν. Απαίτησε με θράσος το χρυσάφι και ό,τι άλλο πολύτιμο υπήρχε. Όσο κι αν ο Μέγας Βασίλειος προσπαθούσε να τον πείσει ότι δεν υπήρχαν θησαυροί και ότι οι άνθρωποι ζούσαν φτωχικά, ο στρατηγός θύμωνε όλο και περισσότερο εξαπολύοντας απειλές για τον δεσπότη.
Οι χριστιανοί της πόλης που αγαπούσαν τον Μέγα Βασίλειο, θέλησαν τότε να τον βοηθήσουν και άρχισαν να συγκεντρώνουν ό,τι χρυσαφικά είχαν για να τα δώσουν στον στρατηγό, ο οποίος διέταξε και τον στρατό να τους πιέσει. Πράγματι, ό,τι χρυσός υπήρχε μαζεύτηκε σε ένα σεντούκι και προσφέρθηκε στον στρατηγό. Όταν, όμως, εκείνος πήγε να το ανοίξει, μια λάμψη βγήκε από μέσα και τότε εμφανίστηκε ένας γενναίος καβαλάρης με στρατό, ο οποίος επιτέθηκε στον σκληρό στρατηγό, κατατροπώνοντάς τον! Ο καβαλάρης ήταν ο Άγιος Μερκούριος και στρατός του οι άγγελοι. Η Καισαρεία είχε σωθεί.
Ωστόσο, ο Μέγας Βασίλειος ήταν σε δύσκολη θέση, γιατί έπρεπε να μοιράσει τον χρυσό πίσω στους συμπολίτες του και μάλιστα δίκαια, ώστε να πάρουν όλοι μέρος αυτού. Προσευχήθηκε, λοιπόν, και ο Θεός του έδωσε την εξής ιδέα: Κάλεσε όλους τους βοηθούς του και τους είπε να ζυμώσουν ψωμάκια. Μέσα σε κάθε ένα έβαλαν και από λίγα χρυσαφικά. Έπειτα τα ψωμάκια μοιράστηκαν σαν ευλογία στους κατοίκους. Η έκπληξή τους όταν, κόβοντας τα ψωμάκια, έβρισκαν μέσα και από λίγο χρυσό ήταν μεγάλη! Ήταν, λοιπόν, αυτό το ξεχωριστό ψωμάκι που έπειτα ονομάστηκε βασιλόπιτα, το οποίο συνδέθηκε άρρηκτα με τη χαρά και την προσφορά. Και είναι αυτό που καθιερώθηκε να κόβεται και να προσφέρεται ανήμερα της Πρωτοχρονιάς (ημέρα θανάτου του), προς τιμήν του Μέγα Βασιλείου.
Σχόλια