Ίσως τελικά να έχουν δίκαιο αυτοί που πιστεύουν ότι ο Ανδρέας Βγενόπουλος ήταν καλύτερος νομικός από επιχειρηματίας. Ο άλλοτε παντοδύναμος επικεφαλής της MIG, που πολλά μιντιακά τζάκια τον έβλεπαν ακόμη και πρωθυπουργό πριν μερικά χρόνια, έφυγε σήμερα το πρωί.
Με την αυτοκρατορία του να έχει εξανεμιστεί, ο ίδιος είχε κλειστεί στο αρχηγείο του στην Εκάλη διεξάγοντας έναν πόλεμο αγωγών και ανακοινώσεων κατά του Κυπριακού (εσχάτως και του Ελληνικού) Δημοσίου, αλλά και πρακτικά εναντίον οποιουδήποτε… μιλούσε για τη διαχείριση της πάλαι ποτέ Marfin Λαϊκής τράπεζας.
Παλιός αθλητής του Παναθηναϊκού στην ξιφασκία
Το ερώτημα ήταν αν ο παλιός αθλητής του Παναθηναϊκού θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις τεχνικές της άμυνας που έμαθε στην ξιφασκία, ή θα έπεφτε… ιδιαίτερα μετα την εισβολή των αρχών στο ίδιο του το σπίτι πριν μερικούς μήνες.
Persona non grata, στην Κύπρο, ο Βγενόπουλος βρέθηκε αντιμέτωπος με αγωγή από την (πρώην πλέον) Λαϊκή Τράπεζα, αλλά και τα προκαταρκτικά διατάγματα, παγκόσμιας εμβέλειας για το πάγωμα των περιουσιακών του στοιχείων σε ύψος 3,9 δις. ευρώ! Εκεί δηλαδή που τοποθετούν οι Κύπριοι τη ζημιά που υπέστησαν εξ αιτίας του. Ο ίδιος απαντούσε ότι πρόκειται για «αστειότητες», ζητούσε να καταθέσουν όλοι όσοι μιλούν για σκάνδαλα στην τράπεζα της οποίας υπήρξε επικεφαλής και προχώρησε σε προσφυγή κατά του κυπριακού δημοσίου σε διεθνές δικαστήριο ζητώντας πίσω 1 δις.
Πώς έφτασαν όμως εκεί τα πράγματα;
Την άνοιξη του 2010 ο Βγενόπουλος βρισκόταν στο απόγειο της παντοδυναμίας του.
Η …επίσημη έναρξη της ελληνικής κρίσης βρισκόταν προ των πυλών και η κοινή γνώμη έχοντας αποδώσει τις ευθύνες για τον «Τιτανικό» στην τότε πολιτική σκηνή αναζητούσε φρέσκα πρόσωπα να αναλάβουν τα ηνία. Ήταν η εποχή που πολλά μιντιακά μαγαζιά «έσπρωχναν» τον Βγενόπουλο (όπως και ο ίδιος τους έσπρωχνε διαφημιστικά πακέτα εκατομμυρίων) παρουσιάζοντάς τον ως …ηγέτη κατά λαϊκή απαίτηση.
Ο Α. Βγενόπουλος στο βήμα της MIG
Ο ίδιος αρνιόταν (με μια φιλαρέσκεια ομολογουμένως) τις πολιτικές βλέψεις. Δεν αρνιόταν όμως την απέχθεια για τον πολιτικό κόσμο. Σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στους Νέους Φακέλους του Αλέξη Παπαχελά, δήλωνε:
«Οι άνθρωποι που πρέπει να μπούνε στην πολιτική πρέπει να είναι άνθρωποι νεότεροι. Πρέπει να είναι στελέχη. Εμείς στον δικό μας τον όμιλο –που δεν αμφιβάλλω ότι αυτό γίνεται και σε άλλους ομίλους– έχουμε 20 στελέχη πρώτης γραμμής, τα οποία είναι μεταξύ 35 και 45, όπου ο καθένας από αυτούς θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερος από τους περισσότερους υπουργούς».
Μια από τις μεγάλες αδυναμίας του είναι το πούρο
Μάλλον όμως δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Τα τελευταία χρόνια, κανείς δεν ζητούσε από τον Βγενόπουλο τις επιχειρηματικές συμβουλές και την πείρα του, μια και εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι… κάτι πήγε στραβά.
Η αλήθεια είναι ότι οι Κύπριοι δεν είδαν με καλό μάτι τον Βγενόπουλο όταν αυτός μπήκε στη Λαϊκή το 2006 αγοράζοντας αρχικά το 22% της τράπεζας. Βέβαια προτίμησαν τον Έλληνα επενδυτή από την HSBC (που ήταν ο προηγούμενος) αλλά όταν αυτός απέλυσε τον επικεφαλής Κίκη Λαζαρίδη (όπως περίπου με τον Δασκαλόπουλο στην εξαγορά της ΔΕΛΤΑ στην Ελλάδα) για να τοποθετήσει το δικό του μάνατζμεντ και να προχωρήσει στην συγχώνευση (Marfin Laiki), σηκώθηκαν τα οδοφράγματα...
Πυρά βέβαια δεν ανταλλάχθηκαν στις «καλές ημέρες». Όμως από τότε κάποια τραπεζικά στελέχη στην Κύπρο μιλούσαν για χορηγήσεις αμφιλεγόμενων δανείων από τη διοίκηση Βγενόπουλου.
Το 2009 σημειώνονται δύο κομβικές εξελίξεις:
Το Μάρτιο βγαίνει το πόρισμα για τις δανειοδοτήσεις του ομίλου Marfin-Egnatia που είχε παραγγελθεί από τη Βουλή με αφορμή την εξεταστική για το Βατοπέδι καθώς η Μονή είχε πάρει δάνεια από την τράπεζα. Το πόρισμα καταγράφει χορηγήσεις στον όμιλο MIG με ευνοϊκούς όρους, αλλά και δάνεια που πολλές φορές κατέληγαν σε επενδυτές ή εταιρίες που ενδιαφέρονταν να αγοράσουν μετοχές MIG στο πλαίσιο της αύξησης κεφαλαίου μαμούθ των 5,2 δις. που πραγματοποίησε ο όμιλος το 2007. Μάλιστα ο ίδιος ο επικεφαλής της ΤΤΕ, Γιώργος Προβόπουλος είχε δηλώσει στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας ότι «το 2007 η Marfin Εgnatia έδωσε δάνεια 700 εκατ. ευρώ για την αγορά μετοχών της MIG. Κάτι τέτοιο είναι νόμιμο εάν τηρούνται οι νόμοι» είχε πει τότε, για να προσθέσει με νόημα ότι «εάν όμως η αξία των διασφαλίσεων υποχωρεί, τότε η τράπεζα πρέπει να αυξήσει τα ίδια κεφάλαιά της». Κάπως έτσι, βέβαια προχώρησε η νέα αύξηση κεφαλαίου της MIG (550 εκατ. το 2009) στην οποία μπήκαν πολλά γνωστά ονόματα του επιχειρείν με τιμή «εισόδου» κοντά στα 7 ευρώ. Για να δουν λίγο αργότερα τον άλλοτε μεγάλο όμιλο να κατρακυλά στο… εικοσάλεπτο από την κρίση και να βρίσκουν εαυτούς εγκλωβισμένους σε ένα επενδυτικό σχέδιο χωρίς την παραμικρή προοπτική.
Το δεύτερο ήταν η διοικητική αλλαγή, με βάση την οποία η Marfin Egnatia έγινε υποκατάστημα της Marfin Λαϊκής, αντί για θυγατρική που ήταν έως τότε. Κάτι, που σύμφωνα με τους επικριτές του Βγενόπουλου επέτρεψε την μεταφορά μεγάλων ποσών από την Κύπρο στην Αθήνα για δανειοδοτήσεις, αλλά και για την κάλυψη της νέας αύξησης, με αποτέλεσμα -όπως υποστηρίζουν- να μεταφερθεί ο κίνδυνος των επισφαλειών στην Κύπρο και να αναλάβει πρόσθετους κινδύνους η κυπριακή οικονομία.
Με την κρίση να ροκανίζει τα μεγέθη και να αυξάνει τις επισφάλειες το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Ο Βγενόπουλος και το μάνατζμεντ του κατηγορήθηκε για τις αθρόες αγορές των ομολόγων αυτών που την περίοδο του PSI ανερχόταν στα 3,05 δισ. ευρώ με συνέπεια η αξία τους να πέσει στα 750 εκατ. ευρώ.
Το Νοέμβριο του 2011 οι κυπριακές αρχές πιέζουν τον Βγενόπουλο να εγκαταλείψει την αντιπροεδρία της Marfin κάτι το οποίο και έγινε. Επικεφαλής ορίζεται ο τέως υπουργός Οικονομικών Σαρρής και τελικά η τράπεζα κρατικοποιείται και μετονομάζεται σε Cyprus Popular Bank με ανακεφαλαιοποίηση της τάξης των 1,8 δισ. ευρώ , περίπου δηλαδή 8% του κυπριακού ΑΕΠ, την άνοιξη του 2012.
Ένα χρόνο αργότερα οι αριθμοί δεν σώζονται και η CPB καταρρέει από το bail in της Τρόικα και τους άστοχους χειρισμούς. Οι Κύπριοι ρίχνουν το φταίξιμο στον Βγενόπουλο. Εκείνος απαντά ότι φταίει ο Σαρρής (που αύξησε την εξωτερική χρηματοδότηση της τράπεζας από τον ELA σε 8 από 3 δις. ευρώ) και ο Χριστόφιας με την Κεντρική Τράπεζα που «δεν κατάλαβαν» τις επιπτώσεις του PSI στα ελληνικά ομόλογα των κυπριακών τραπεζών και δεν διαπραγματεύτηκε κάποια στήριξη για να καλύψει τις ζημιές από το κούρεμα. Έκτοτε ξέσπασε… ανένδοτος.
Στην Αθήνα και την Κύπρο άρχισαν να κυκλοφορούν λίστες. Η πρώτη είχε τα ονόματα ατόμων που πολιτικών και επιχειρηματιών, που έχουν λάβει χαριστικές ρυθμίσεις δανείων από τις κυπριακές τράπεζες, και ιδίως τη Λαϊκή. Η δεύτερη είχε τα ονόματα ατόμων που ειδοποιήθηκαν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους από τη Λαϊκή λίγες ημέρες πριν την καταστροφή της, γλυτώνοντας έτσι το κούρεμα. Κανείς δεν έμαθε την πηγή της διαρροής, αλλά πολλοί …υποπτεύθηκαν.
Την ίδια ώρα οι κυπριακές αρχές «απαντούσαν» με έρευνα στην τράπεζα για τη διοίκηση Βγενόπουλου, ενώ ταυτόχρονα ξεκινούσαν και τα δικαστήρια (κατηγορούμενοι ο ίδιος και ο Μπουλούτας)με αφορμή ιδιωτική ποινική υπόθεση πολίτη που υποστηρίζει ότι έχει εξαπατηθεί από την Λαϊκή για την υπόθεση των αξιογράφων.
Ο Βγενόπουλος, βέβαια, από τον Φεβρουάριο του 2013 κρατούσε στα χέρια του την «απαλλαγή» (αρχειοθέτηση μετά από έρευνα τριών ετών) από τη δικογραφία για το Βατοπέδι, καθώς σύμφωνα με την απόφαση του εισαγγελέα Εφετών Ι.Μωραϊτάκη δεν προέκυψε τέλεση αξιοποίνων πράξεων, για καμία από τις ενδείξεις του πορίσματος του 2009. Κάτι που επέτρεψε στον επιχειρηματία να ξεκινήσει την προσφυγή σε διεθνές δικαστήριο κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας ώστε να διεκδικήσει η MIG 824 εκατ. ευρώ ως επιστροφή της επένδυσης της στην Λαϊκή. Μαζί με τη MIG άλλα 20 φυσικά και νομικά πρόσωπα θα διεκδικήσουν 229 εκατ. ευρώ. Σχεδόν ένα δις. απέναντι σε έναν χρεωκοπημένο λαό.
Με το κλίμα βαρύ κατά του Βγενόπουλου στη Λευκωσία, η Λαϊκή κατέθεσε αγωγή κατά της MIG στα κυπριακά δικαστήρια για ποσό άνω των 2 εκατ. ευρώ, επιφυλασσόμενη να προσδιορίσει και τη ζημία της σε μεταγενέστερο χρόνο, ενώ τον Ιούνιο ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών της Κυπριακής Βουλής, Συλλούρης ανέβασε τον πήχη, λέγοντας ότι η ζημιά της Κύπρου από την διοικητική αλλαγή στη Marfin to 2009 είναι τουλάχιστον 4 δις. ευρώ. «είναι πραγματικά ένα μεγάλο σκάνδαλο που στήθηκε εις βάρος του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου». Διόλου τυχαίο που λίγο μετά την αγωγή της Λαϊκής βγήκε και η απόφαση του Δικαστηρίου Λευκωσίας για το προκαταρκτικό «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων Βγενόπουλου και Μπουλούτα σε ύψος 3,79 δισ. ευρώ. Και η υπόθεση θα λάβει ακόμη πιο περίπλοκη τροπή με την διαφαινόμενη πρόθεση των Κυπρίων να ανοίξουν πάλι το φάκελο της προανακριτικής επιτροπής της ελληνικής Βουλής για το Βατοπέδι (εξ ου και ο πρόεδρός της Τσιρώνης μετέβη τοτε στην Κύπρο) αξιοποιώντας στην Κύπρο στοιχεία για τη χρήση των (για τη χρηματιστηριακή στήριξη της μετοχής της ΜΙG και θυγατρικών της) τα οποία περιλαμβάνονται στην έρευνα η οποία μπήκε στο αρχείο και κρίθηκαν ως μη αξιόποινα στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών:
Δάνεια 1,3 δισ. προς φυσικά και νομικά πρόσωπα για αγορές μετοχών, εκ των οποίων 0,8 δισ. χρησιμοποιήθηκαν στην ΑΜΚ της MIG το 2007.
Δάνεια 1,8 δισ. προς συνδεδεμένες επιχειρήσεις για τη στήριξη των μετοχών εταιρειών του ομίλου MIG ή εταιρειών των μετόχων της MIG.
Δάνειο 0,4 δισ. προς την Dubai Investment Group, βασικό μέτοχο της MIG.
Από το απόγειο στο... περίγειο
Το όνομα του Βγενόπουλου ακούστηκε για πρώτη φορά στη Σοφοκλέους τον Μάιο του 1997. Αφορμή ήταν η ανάμειξή του στην υπόθεση της εταιρείας «Παυλίδης», στην οποία πρακτικά εξανάγκασε την πολυεθνική Jachob Suchard, να δώσει σημασία σε μια μικρή ομάδα μετόχων από την Ελλάδα, αλλά και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να πάρει θέση και μέτρα για κάποια κακώς κείμενα στο Χρηματιστήριο. Μάλιστα κάποιοι μικροεπενδυτές της «Παυλίδης» έσπευσαν να τον αποθεώσουν όταν είδαν τις μετοχές τους να παίρνουν αξία. Με το πέρασμα του χρόνου το όνομα ισχυροποιήθηκε, όπως ισχυροποιήθηκε και το όνομα της μικρής εταιρείας offshore, που ονομαζόταν Marfin (Maritime Financial).‘Ηταν η αρχή...
Το σκάφος του Βγενόπουλου στην Σκόπελο
Την εποχή της τρέλας του Χρηματιστηρίου, το 1999, ο Βγενόπουλος ήταν εξαιρετικά δραστήριος, δημιουργώντας εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Οι συγκυρίες όμως δεν επέτρεψαν την ολοκλήρωση των σχεδίων του και τελικώς οι εταιρείες συγχωνεύθηκαν σε πολύ χαμηλότερες τιμές με τη Marfin Bank.
Ο Βγενόπουλος μπήκε στον τραπεζικό χώρο αγοράζοντας το 2001 την Piraeus Prime Bank, (θυγατρική επενδυτική τράπεζα της Πειραιώς), την οποία μετονόμασε σε Marfin Bank. Αυτό δεν τον εμπόδισε λίγα χρόνια αργότερα να επιχειρήσει να εξαγοράσει επιθετικά την Πειραιώς...
Στην κατεύθυνση αυτή πέτυχε στα μέσα της περασμένης δεκαετίας την είσοδο των Αράβων του Ντουμπάι στο μετοχολόγιο της Marfin Financial Group (MFG), ενώ εξαγοράζοντας τις τράπεζες Εγνατία και Λαϊκή να δημιουργήσει τη Marfin Egnatia Bank. Μετά τη δημιουργία της Marfin Egnatia Bank ο Βγενόπουλος ξεκίνησε ένα πρωτόγνωρο εγχείρημα, να δημιουργήσει το μεγαλύτερο επενδυτικό κεφάλαιο στην Ελλάδα, τη MIG.
Για τον σκοπό αυτό πραγματοποίησε μια τεράστια για τα ελληνικά δεδομένα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ύψους 5,2 δισ. ευρώ, με τη βοήθεια φίλων του εφοπλιστών όπως η Αγγελική Φράγκου και ο Θ. Βενιάμης και επιχειρηματιών που τον ακολούθησαν τότε, και με τη συμμετοχή του Εμιράτου του Ντουμπάι. Στο πλαίσιο αυτό προχώρησε στην εξαγορά σειράς εταιρειών όπως η Vivartia, οι Επιχειρήσεις Αττικής και μετέπειτα οι δύο μεγάλες κινήσεις: το πακέτου του ΟΤΕ το οποίο μεταπώλησε στην Deutsche Telekom και την εξαγορά της Ολυμπιακής την οποία εξελικτικά «χάρισε» στην Aegean του Θεόδωρου Βασιλάκη. Δυο αποκρατικοποιήσεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές που συζητάμε σήμερα..
Έτοιμος για βουτιές πάντα με το πούρο στο στόμα
Βεβαίως η πορεία της τιμής της μετοχής της MIG δεν ήταν ποτέ ανάλογη των προσδοκιών καθώς η χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε τον Αύγουστο του 2009 δεν διευκόλυνε την υλοποίηση των σχεδίων και τις χρηματιστηριακές αγορές. Και κάπως έτσι, ο Βγενόπουλος άρχισε να αποκτά πολλούς εχθρούς.
Οι περισσότεροι προέκυψαν από τον όμιλο των επιχειρηματιών που έβαλαν τα λεφτά τους προκειμένου ο Βγενόπουλος «να παίξει» και οι ίδιοι να βρεθούν στον ...πάτο των αποδόσεων. Στο ναδίρ των προσδοκιών ο Βγενόπουλος βρίσκεται χωρίς την τράπεζα που να μπορεί να του εγγυηθεί την απρόσκοπτη πρόοδο του σχεδιασμού του. Και κυρίως, χωρίς την υποστήριξη των παράπλευρων σχέσεων που διασφάλιζαν τη λειτουργία του.
Μετά από μια μακριά πορεία φθοράς, στις αρχές Ιουλίου ο Βγενόπουλος βρίσκεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα: Δεν θα είναι πλέον πρόεδρος της MIG και παραμένει απλό μέλος του ΔΣ. Ήταν μια απόφαση που οι μέτοχοι της MIG αναγκάστηκαν να λάβουν καθώς ο ίδιος κατηγορήθηκε πως λόγω της δραστηριότητας του ο ευρύτερος όμιλος παρείχε κάλυψη σε δύο φυγόδικους οι οποίοι έπρεπε να λογοδοτήσουν, με απόφαση του Αρείου Πάγου στην Κυπριακή Δικαιοσύνη. Πόσο μάλλον όταν δηλώνουν πως είναι αθώοι. Και παράλληλα πως η MIG εμφανιζόταν να επιτίθεται νομικά, σε οποιονδήποτε αμφισβητούσε τη λειτουργία της Διοίκησης Βγενόπουλου και απαιτούσε να διαλευκανθούν υποθέσεις που ήδη έχουν προκαλέσει αναστάτωση στη Δικαιοσύνη. Περαιτέρω πως η MIG χρησιμοποιείτο για να παίρνονται νομικά μέτρα (για παράδειγμα αυτομηνύσεις) που παρακωλύουν την απόδοση της Δικαιοσύνης.
Με τη σύζυγό του Ρίτα Σουβατζόγλου
Σε κάθε περίπτωση, ο Βγενόπουλος, αντιμετώπιζε τη MIG ως δική του επιχείρηση, με τη δύναμη της οποίας ασκούσε πίεση ακόμη και σε κόμματα και την κυβέρνηση. Σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, ο Βγενόπουλος απευθύνθηκε στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, στον οποίο είπε πως δεν τον αντιστρατεύτηκε, για να συμπληρώσει με νόημα πως η MIG έχει 30.000 εργαζόμενους. Κοντολογίς οι εργαζόμενοι της MIG, χρησιμοποιήθηκαν ως μάζα διαδηλωτών για να αποφευχθεί η έκδοση Μπουλούτα και Φόρου στην Κύπρο. Για να αποδοθεί δηλαδή η νομιμότητα. Δεν μπορεί όμως ένας επιχειρηματικός Όμιλος στον οποίο συμμετέχει έμμεσα το Δημόσιο να γίνεται θεατής τέτοιων εκβιασμών και χρήσης των εργαζόμενων.
Μετά την επιδρομή των αρχών στα ...του οίκου του Βγενόπουλου, τα περισσότερα πράγματα δε ήταν πια τα ιδια. Στο Διοικητικό Συμβούλιο της MIG τη θέση του μη εκτελεστικού προέδρου ανέλαβε ο Σταύρος Λεκκάκος, ενώ τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου ο Θανάσης Παπανικολάου. Τέλος εποχής για τον ‘άνθρωπο που θα γινόταν βασιλιάς...
πηγή
Σχόλια