Πώς ο Σαμαράς άνοιξε δρόμο για τον Γιούνκερ
13 μήνες πριν, με θέα την Ακρόπολη, του «έδωσε το χρίσμα» για την προεδρία της Κομισιόν
Εγκυροι παρατηρητές διαψεύδουν εντούτοις ότι αυτή η φωτογραφία έκανε τον Σαμαρά να αγαπήσει τον Γιούνκερ |
Η σκηνή είναι μάλλον ασυνήθιστη για το «στεγνό» πρωτόκολλο που
ακολουθούν οι ηγέτες στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια. Είναι γύρω στα τέλη του
2013 και ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έχει κάνει την τελευταία του εμφάνιση σε
Σύνοδο Κορυφής ως πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου. Την ώρα που βγαίνει
από το κτίριο Justus Lipsius βλέπει από μακριά την ελληνική
αντιπροσωπεία που ετοιμάζεται να πάει στο αεροδρόμιο. Αυθόρμητα τον
χειροκροτούν όλοι μαζί. «Η Ελλάδα σάς ευγνωμονεί», του φωνάζει στα
γαλλικά ο Αντώνης Σαμαράς, ενώπιον των υπουργών που τον συνοδεύουν.
Ο εγνωσμένων φιλελληνικών αισθημάτων Γιούνκερ απαντά ότι όταν πάρει σύνταξη θέλει να ζήσει στην Ελλάδα – κατά προτίμηση σε ελληνικό νησί, όπως εκμυστηρεύεται στον Γιάννη Στουρνάρα. Λίγους μήνες πριν, τον Ιούνιο του 2013, η ιστορία της υποψηφιότητας του Λουξεμβούργιου για την προεδρία της Κομισιόν αρχίζει στην Αθήνα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή όμως δεν το γνωρίζει ούτε ο ίδιος…
Σκηνή που έχει προηγηθεί: 10 Ιουνίου 2013. Ο Γιούνκερ βρίσκεται στην Αθήνα για να δώσει διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής. Το ίδιο βράδυ ο Αντώνης Σαμαράς τον καλεί σε δείπνο. Η συντροφιά που τα λέει σε μια γωνιά του ρουφ της Μεγάλης Βρεταννίας με θέα την Ακρόπολη είναι μικρή και προϊδεάζει για το περιεχόμενο της συζήτησης και την εχεμύθεια που πρέπει να τηρηθεί. Τον Σαμαρά συνοδεύει ο στενός συνεργάτης του Σταύρος Παπασταύρου. Δίπλα στον Γιούνκερ κάθεται η διπλωματική του σύμβουλος Γιουρίκο Μπάκες.
Ο εγνωσμένων φιλελληνικών αισθημάτων Γιούνκερ απαντά ότι όταν πάρει σύνταξη θέλει να ζήσει στην Ελλάδα – κατά προτίμηση σε ελληνικό νησί, όπως εκμυστηρεύεται στον Γιάννη Στουρνάρα. Λίγους μήνες πριν, τον Ιούνιο του 2013, η ιστορία της υποψηφιότητας του Λουξεμβούργιου για την προεδρία της Κομισιόν αρχίζει στην Αθήνα. Μέχρι εκείνη τη στιγμή όμως δεν το γνωρίζει ούτε ο ίδιος…
Σκηνή που έχει προηγηθεί: 10 Ιουνίου 2013. Ο Γιούνκερ βρίσκεται στην Αθήνα για να δώσει διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής. Το ίδιο βράδυ ο Αντώνης Σαμαράς τον καλεί σε δείπνο. Η συντροφιά που τα λέει σε μια γωνιά του ρουφ της Μεγάλης Βρεταννίας με θέα την Ακρόπολη είναι μικρή και προϊδεάζει για το περιεχόμενο της συζήτησης και την εχεμύθεια που πρέπει να τηρηθεί. Τον Σαμαρά συνοδεύει ο στενός συνεργάτης του Σταύρος Παπασταύρου. Δίπλα στον Γιούνκερ κάθεται η διπλωματική του σύμβουλος Γιουρίκο Μπάκες.
Η ΕΠΙΛΟΓΗ. Ο έλληνας Πρωθυπουργός έχει ήδη αρχίσει να σκέφτεται τα
πολιτικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να συνδυάζει ο επόμενος πρόεδρος
της Κομισιόν. Το πρόσωπο πρέπει να μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα
Βορρά - Νότου. Να έχει εμπειρία και γνώση του παρελθόντος, ταυτόχρονα
όμως να πιστεύει σε μια Ευρώπη ανταγωνιστική. Ο Σαμαράς πιστεύει ότι στο
πρόσωπο του Γιούνκερ συνδυάζονται όλα αυτά που επιτρέπουν τη μετάβαση
σε κάτι νέο, χωρίς ωστόσο να απειλείται το αίσθημα ασφάλειας κάποιων
κρατών-μελών.
Και επιπλέον, όπως λέει υπουργός της κυβέρνησης με εμπειρία στα
ευρωπαϊκά, «ο Γιούνκερ δεν είναι ο τύπος του ανθρώπου που θα κάνει πίσω ή
θα δεχθεί σφαλιάρα επειδή κάποιος ηγέτης του λέει όχι». Ετερος
κυβερνητικός παράγοντας το θέτει πιο κομψά: «Το πολιτικό του κεφάλαιο
του δίνει τη δυνατότητα αυτονομίας». Με απλά λόγια, ο Γιούνκερ δεν έχει
ανάγκη να ταυτιστεί με καμία άποψη αν δεν συμφωνεί με αυτήν και εμπνέει
εμπιστοσύνη αντικειμενικής τοποθέτησης και στον Βορρά και στον Νότο.
Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, προέρχεται από μια μικρή χώρα,
όπως η Ελλάδα.
Στο δείπνο της Μεγάλης Βρεταννίας ο Λουξεμβούργιος είναι χαλαρός.
Τουλάχιστον μέχρι την ώρα που ο Σαμαράς του λέει ευθέως ότι πρέπει να
είναι υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν και τον διαβεβαιώνει ότι ο
ίδιος θα κάνει ό,τι μπορεί για να τον στηρίξει. Ο Γιούνκερ είναι
επιφυλακτικός, καθώς έχει πικρή εμπειρία από τη συμπεριφορά του
Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Μη με μπλέκεις με αυτά τα πράγματα»,
διαμηνύει στον Σαμαρά, αφήνοντας περίπου να εννοηθεί ότι δεν είναι
έτοιμος να βάλει το κεφάλι του στον πάγκο του χασάπη. Τον ευχαριστεί και
του λέει ότι μάλλον προτιμά να ασχοληθεί με τα τεκταινόμενα στο
Λουξεμβούργο.
Εναν μήνα αργότερα όλα αλλάζουν. Ο Γιούνκερ παραιτείται από την
πρωθυπουργία, ενώ στις πρόωρες εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου κερδίζει
χάνοντας: το κόμμα του βγαίνει πρώτο, αλλά ο ίδιος χάνει την
πρωθυπουργία. Οι απευθείας επαφές με τον Σαμαρά πυκνώνουν.
Στο μεταξύ η Ελλάδα έχει αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής
Ενωσης και ο έλληνας Πρωθυπουργός ταξιδεύει συνέχεια. Ο Σαμαράς δεν
κατονομάζει τον Γιούνκερ, αλλά τον φωτογραφίζει σε όλες τις επαφές του,
υποστηρίζοντας στους ευρωπαίους συνομιλητές του ότι ο νέος πρόεδρος της
Κομισιόν πρέπει να δημιουργεί αίσθηση ασφάλειας και συνέχειας για όλους
και να είναι ευρωπαϊστής. Στον δρόμο για την προεκλογική καμπάνια των
ευρωεκλογών, ο έλληνας Πρωθυπουργός αρχίζει να αναφέρει το όνομα του
Γιούνκερ ως ανθρώπου που μπορεί να παντρέψει τις διαφορές στην Ευρώπη.
ΤΟ ΧΡΙΣΜΑ. Κάπως έτσι, φθάνουμε στον Μάρτιο και στη Σύνοδο του
Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Δουβλίνο. Ο Γιούνκερ και ο Γάλλος Μισέλ
Μπαρνιέ είναι οι δύο υποψήφιοι που επιδιώκουν να πάρουν το χρίσμα του
ΕΛΚ για την υποψηφιότητα στην Κομισιόν. Ο έλληνας Πρωθυπουργός, ο οποίος
έχει προσωπική σχέση με τον γάλλο επίτροπο, έχει φροντίσει να του
εξηγήσει νωρίτερα ότι θεωρεί πως η υποψηφιότητα Γιούνκερ συνδυάζει
περισσότερα πολιτικά χαρακτηριστικά. Στο Δουβλίνο η ΝΔ και το CDU της
Ανγκελα Μέρκελ είναι τα δύο κόμματα που στηρίζουν με επίσημες επιστολές
(δύο χρειάζονται για να μπορεί κάποιος να είναι υποψήφιος) τον Γιούνκερ.
Ο Μπαρνιέ εξασφαλίζει ακόμα δύο. Στην τελική ψηφοφορία για το χρίσμα
επικρατεί ο Γιούνκερ, αλλά όχι με εντυπωσιακό προβάδισμα.
Η Ανγκελα Μέρκελ, εξάλλου, φαίνεται να είναι αμφίθυμη απέναντι στον
Λουξεμβούργιο. Τον Απρίλιο, στο δείπνο που έχει με τον Σαμαρά στη
Στροφή με θέα την Ακρόπολη, γίνεται σχετική συζήτηση. Ο Πρωθυπουργός
μένει με την εντύπωση ότι η καγκελάριος δεν είναι μεν αρνητική, αλλά δεν
είναι και σίγουρη για τον Γιούνκερ. Την ίδια ώρα όμως η Μέρκελ δεν
φαίνεται να ικανοποιείται ούτε με την εναλλακτική του Μάρτιν Σουλτς.
Πάντως δεν απορρίπτει τον Λουξεμβούργιο, πόσω μάλλον αν το ΕΛΚ έρθει
πρώτο σε έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Ούτως ή άλλως, οι Γερμανοί δεν
αισθάνονται και πολύ άνετα με τη λογική του σεβασμού της ψήφου των
ευρωπαίων πολιτών, καθώς δημιουργεί προηγούμενο υπερσκελίζοντας τις
επιθυμίες των ευρωπαίων ηγετών.
Σχόλια