Φορο-επίθεση σε μια νεκρή περιουσία
Του Μπάμπη Παπαδημητρίου
Η καθιέρωση των λεγομένων αντικειμενικών τιμών στα ακίνητα θεωρήθηκε σπουδαία βελτίωση για τη φορολογική διοίκηση. Είναι αλήθεια πως όταν επιβλήθηκε το νέο σύστημα, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ζητούμενο ήταν να μην είναι φθηνότερη η μίζα στον εφοριακό από τον φόρο μεταβίβασης. Ηταν (και τότε) περίοδος ταχείας αύξησης τιμών στα ακίνητα. Για περισσότερο από μισό αιώνα, η τιμή της γης και των ακινήτων μόνον ανέβαινε. Σε τακτικά διαστήματα αυτής της μακράς περιόδου, οι τιμές «φούσκωναν» με ρυθμούς ταχύτερους από τον ιστορικό μέσο όρο. Ο υψηλός πληθωρισμός, που ταυτίζεται με τη διακυβέρνηση Παπανδρέου, η εκρηκτική πιστωτική επέκταση, που συνόδευσε τη νομισματική σταθεροποίηση με την υιοθέτηση του ευρώ και, τελικά, η πλημμυρίδα κρατικού χρέους, που τροφοδότησε ψεύτικα εισοδήματα, τροφοδότησαν περιστατικά φουσκώματος των τιμών στην αγορά ακινήτων.
Το σύστημα των τιμών εφορίας καθιέρωσε επίσης τη φοροαποφυγή, με την ευλογία του υπουργείου Οικονομικών, παρουσία μάλιστα των εκπροσώπων της Πολιτείας, στο πρόσωπο των συμβολαιογράφων και νομικών παραστατών των δύο μερών της συναλλαγής.
Μάλιστα, όσο η εμπορική τιμή ξεπερνούσε την «αντικειμενική», τόσο μεγάλωνε η πίεση στην αγορά ακινήτων, τόσο ανέβαιναν οι τιμές και τόσο φούσκωναν οι αμοιβές του κυκλώματος παραγωγής των ακινήτων, το οποίο τροφοδοτούσε ένα πολύ μεγάλο μέρος της παραοικονομίας.
Το τελευταίο χέρι για να φουσκώσει η «φούσκα» το έβαλαν οι τράπεζες. Τον Ιούνιο του 2010, τα στεγαστικά δάνεια άγγιξαν το ποσό των 81,4 δισ. ευρώ. Εξι χρόνια πριν, το σύστημα είχε δώσει «μόνον» 30 δισ. ευρώ.Μεταξύ 1998 (έτος ορόσημο για τη σταθεροποίηση της οικονομίας) και 2008, που είναι το τελευταίο έτος της ασταμάτητης ανόδου, οι τιμές τους αυξήθηκαν 2,5 φορές. Κάτι που άξιζε γύρω στα 100 χιλιάδες ευρώ ή περίπου 35 εκατ. δραχμές έφτασε να κοστίζει 250 χιλιάδες ευρώ (ή 85 εκατ. παλιές δραχμές).
Η Ελλάδα έχτισε, εξίσου συστηματικά με τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια τεράστια «φούσκα» ακινήτων. Η «φούσκα» απορρόφησε άδηλα και δηλωμένα εισοδήματα και, σε κάθε περίπτωση, τις αποταμιεύσεις του πιο «ανεβασμένου» τμήματος της κοινωνίας μας. Είναι δύσκολο να υπολογιστεί με μεγάλη ακρίβεια, αλλά μπορούμε να ισχυριστούμε πως μια ολόκληρη γενιά έχει παγιδευθεί στα ακίνητα. Το ζήτημα τώρα είναι πώς θα απελευθερωθεί από αυτήν την παγίδα, χωρίς να υποστεί την απόλυτη καταστροφή. Είναι προφανές ότι ο δρόμος που ακολουθείται, της συσσώρευσης φορολογικών βαρών, δεν περιέχει κανέναν ορθολογισμό.
Η τελευταία ανατίμηση των «αντικειμενικών» αξιών έγινε το 2007. Στο αποκορύφωμα της «φούσκας». Και όμως, τρία χρόνια τώρα, διαδοχικές ηγεσίες του υπουργείου Οικονομικών και παράγοντες της τρόικας επιμένουν ότι οι «τιμές» θα έπρεπε να αυξηθούν! Μόλις αυτή την εβδομάδα, ο Γιάννης Στουρνάρας, που βρέθηκε υπό την πίεση έκρηξης των φορολογουμένων, διεμήνυσε ότι θα εξεταστεί από ειδική επιτροπή η δομή των τιμών της εφορίας. Αναρωτιέται, βεβαίως, κανείς στη βάση ποιών συναλλαγών θα γίνει η επανεξέταση, αφού η αγορά δυσλειτουργεί. Ζητούμενο είναι να αποκτήσει και πάλι η αγορά ακινήτων μια κάποια ρευστότητα. Οχι να επιτίθενται φορολογικά σε μια... νεκρή περιουσία.
πηγή
Σχόλια