Αειφορία: Η εναλλακτική κεντροδεξιά πρόταση ανάπτυξης πού θα μπορούσε - αν εξηγηθεί καί αναλυθεί σωστά - να κάνει τή διαφορά στήν υποψηφιότητα Σαμαρά.

Χωρίς να μπούμε σέ λεπτομέρειες να πούμε ότι η υποψηφιότητα Σαμαρά έχει ασφαλώς μιά δυναμική αλλά θα μπορούσε ενδεχομένως και να δημιουργήσει γενικότερο πραγματικό ρεύμα υπέρ της εάν εκτός απο το εσωκομματικό παιγνίδι (πού σε αυτή τη φάση είναι ασφαλώς τό πρωτεύον) ξεφύγει και λίγο και δώσει πραγματικές απαντήσεις στα διλήμματα (νεοφιλελευθερισμος - κρατισμός καί δοσολογία κλπ) πού λίγο πολύ είναι εγκλωβισμένη η πολιτική τής κεντροδεξιάς...
Στήν ομιλία Σαμαρά ανάμεσα στα άλλα ειπωθηκε και μιά φράση πού δέν τράβηξε όσο τής άξιζε την προσοχή...
Αντιγράφουμε απο την ομιλία Σαμαρά.....

"Αυτή η διάχυση, αυτό το πάντρεμα ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης, κάνει την ανάπτυξη διαχρονική και βιώσιμη, δηλαδή οδηγεί στην κρίσιμη λέξη «αειφορία», μια έννοια που συνδυάζει το περιβάλλον με την ανταγωνιστικότητα, με την ανάπτυξη και τη διατηρησιμότητά της. Δηλαδή να μπορεί να αυτοτροφοδοτείται, γιατί πραγματική ανάπτυξη πέραν των άλλων είναι εκείνη η οποία αυτοτροφοδοτείται. Η αειφορία λοιπόν είναι μια έννοια που χρησιμοποιείται ήδη παντού στην Ευρώπη, αλλά παραμένει εδώ ακόμα άγνωστη. Είναι η απάντηση της Κεντροδεξιάς στις αοριστίες των Σοσιαλιστών περί «πράσινης ανάπτυξης», που όπως έχει ήδη φανεί δεν είναι ούτε πράσινη, ούτε καν ανάπτυξη."




Αξίζει τον κόπο - πιστεύουμε - να ασχοληθούμε λίγο περισσότερο με το θέμα...
Γιά αρχή ας δούμε ένα άρθρο πάνω στό θέμα πού είναι ενδιαφέρον διότι μας δίνει την κεντρικη ιδέα αλλά και τα προβλήματα τής οικονομίας τής αειφορίας...


Ο δρόμος προς την οικονομία της αειφορίας


Είναι κοινή διαπίστωση ότι η οικονομική μεγέθυνση απαιτεί θυσίες του φυσικού κεφαλαίου. Οι θυσίες αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε μη αντιστρεπτές βλάβες του πλανήτη μας και σε μείωση της ευημερίας του ανθρώπου. Ενας μετασχηματισμός με βασικούς άξονες: α) περιορισμό της χρήσης φυσικών πόρων, β) εκμετάλλευση των ανανεώσιμων φυσικών πόρων, με ρυθμούς που δεν υπερβαίνουν την ικανότητα του συστήματος να τους αναγεννά, και γ) λελογισμένη εξάντληση των μη ανανεώσιμων πόρων με ρυθμούς που να μην υπερβαίνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης ανανεώσιμων υποκατάστατων, θεωρείται λίαν επιβεβλημένος.

Η οικονομία της μεγέθυνσης στηρίχθηκε στο αξίωμα του «ακόρεστου»- ο άνθρωπος γίνεται πάντα ευτυχέστερος όσο περισσότερο καταναλώνει. Το αξίωμα αυτό κλονίζεται... Το επίπεδο ικανοποίησης των αναγκών και επιθυμιών του ανθρώπου πρέπει να συνδυαστεί με τις επιβαλλόμενες θυσίες (εργασία, απώλεια ελεύθερου χρόνου, εξάντληση φυσικών πόρων, ρύπανση...).

Η υιοθέτηση και η υλοποίηση μιας αειφόρου οικονομίας απαιτούν από τους οικονομολόγους αλλά και από τους πολιτικούς και τους πολίτες μιαν αλλαγή αξιών και ακόμη μια τεράστια αλλαγή στη νοοτροπία και στην ψυχοσύνθεσή τους. Το γεγονός αυτό θέτει ανυπέρβλητους φραγμούς για τη μετάβαση από την οικονομία της μεγέθυνσης (ποσοτική αύξηση) στη βιώσιμη οικονομία (ποιοτική βελτίωση). Αλλά και η συνεχής μεγέθυνση είναι βιοφυσικώς αδύνατη (αντίκειται στους δύο πρώτους νόμους της θερμοδυναμικής). Το συμπέρασμα είναι ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους φυσικούς νόμους και πρέπει να επικεντρωθούμε στην πολιτική της αειφορίας. Το ερώτημα είναι πώς.





Η βασική ιδέα πίσω από την έννοια της αειφορίας είναι να μεταστρέψουμε τον δρόμο της προόδου από την οικονομική μεγέθυνση προς την οικονομική ανάπτυξη. Οπως είναι φυσικό η αειφόρος οικονομία έχει ένα άνω φράγμα ως προς τη μεγέθυνσή της, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να πάψει να αναπτύσσεται. Για παράδειγμα, δεν υφίσταται λόγος να περιοριστεί η ποιοτική βελτίωση και σχεδίαση των προϊόντων και να πάψει η απόσυρση από τη χρήση των μακροβιότερων και ανθεκτικότερων. Οι ενέργειες αυτές συμβάλλουν, λόγω των ποιοτικών βελτιώσεων και της χρηστικότητας, στην αύξηση του ΑΕΠ, χωρίς να αυξάνουν την ποσότητα των φυσικών πόρων που αναλώνονται. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι η αειφόρος οικονομία θα συρρικνώσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα και θα καταστήσει προβληματικό το εμπόριο. Οι λόγοι είναι προφανείς: α) οι επενδύσεις θα περιστρέφονται, κυρίως, γύρω από την ποιοτική βελτίωση και όχι την κερδοσκοπία, και β) ο ανταγωνισμός με τις μη αειφόρες οικονομίες (αν συνυπάρχουν) θα είναι άνισος, επειδή αυτές δεν επιβαρύνονται με το κόστος της αειφορίας. Οσον αφορά την απασχόληση η απάντηση δεν είναι εύκολο να δοθεί, αλλά και η οικονομία της μεγέθυνσης δεν μπόρεσε να δώσει λύση στο μεγάλο αυτό πρόβλημα. Προκειμένου να επιτευχθεί η αειφορία, η οικονομική σκέψη, οι οικονομικοί θεσμοί και οι στάσεις μας πρέπει να προσαρμοστούν στον νέο πολιτισμό. Για παράδειγμα, ένα μέτρο προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η σύμβαση παροχής υπηρεσιών για μισθωμένα αγαθά, που επεκτείνονται από τις οικιακές συσκευές ως τα είδη ένδυσης. Σε μια τέτοια προοπτική ο πωλητής κατέχει, συντηρεί, επανακτά και ανακυκλώνει το προϊόν μέχρι το τέλος της ωφέλιμης ζωής του.

Στις μέρες μας ακούμε, ευχάριστα, για την προοπτική της «αειφόρου ανάπτυξης». Δεν ακούμε όμως για τον δρόμο, τα εμπόδια, τις στάσεις, τη φιλοσοφία μετάβασης...

Αν οι διακηρύξεις παραμείνουν ρητορικές, λεκτικές και χωρίς βήματα προσέγγισης θα χαθεί άλλη μια φορά η ελπίδα... και η αξιοπιστία του πολιτικού λόγου...

Ο κ. Χρ. Β. Μασσαλάς είναι πρόεδρος ΔΕ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Συμβουλίου Ανώτατης Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=263326&ct=6&dt=10/04/2009






Δείτε και αυτό...

ΜΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η απάντηση στο κυρίαρχο δίλημμα της σύγχρονης εποχής «Περιβάλλον ή Ανάπτυξη», δόθηκε με την παραδοχή της Αειφορίας ως μιας «τρίτης», εναλλακτικής πρότασης. Αν η πρόοδος του ανθρώπου μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την περιβαλλοντική υποβάθμιση και την καταστροφή όλων όσα στηρίζουν την οικονομική ανάπτυξη, (περιβάλλον, φυσικοί πόροι, βιοποικιλλότητα, κλίμα), τότε ασφαλώς αυτή η πρόοδος στερείται νομιμοποίησης. Πρέπει λοιπόν να επιδιωχθεί η εξεύρεση μιας εναλλακτικής λύσης, που θα εγγυάται μια ανάπτυξη εντός των ορίων που ορίζει η φύση. Μια ανάπτυξη δηλαδή συμβατή με το σύστημα που τη στηρίζει.

Η διαφοροποίηση της παραδοχής της Αειφόρου Ανάπτυξης για το Περιβάλλον από τις κυρίαρχες μέχρι σήμερα αντιλήψεις, συνίσταται στα εξής κρίσιμα σημεία:

1. Εισάγει την έννοια της ολοκληρωμένης θεώρησης οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραμέτρων και στόχων. Η ανάπτυξη για να γίνει βιώσιμη, θα πρέπει αφενός να στηρίζεται στο φυσικό κεφάλαιο και αφετέρου να επιδιώκει την επίτευξη του στόχου της κοινωνικής ευημερίας. Η αρχή αυτή καθιστά την αειφορία κάτι περισσότερο από μια νέα αντίληψη για την οικολογική διαχείριση. Την καθιστά ένα «τρίτο» πολιτικό μοντέλο-απάντηση στα κυρίαρχα μέχρι σήμερα συστήματα που στηρίχτηκαν στην οικονομία της αγοράς αφενός και στον κρατικό παρεμβατισμό αφετέρου.

2. Εισάγει την έννοια της ολοκληρωμένης θεώρησης των περιβαλλοντικών συστημάτων. Τα μόνα σύνορα που είναι νοητά, είναι τα σύνορα που θέτει η φύση. Που σημαίνει ότι διοικητικά, οικονομικά και πολιτικά όρια κι δικαιοδοσίες, αλλά και εθνικά σύνορα σήμερα καταργούνται, υπέρ των κυρίαρχων φυσικών ορίων. Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη της υπαίθρου, αλλά και η διασυνοριακή συνεργασία, η «πράσινη» διπλωματία κι η υδροδιπλωματία, αποτελούν τις νέες προτεραιότητες της αειφορίας.

3. Εισάγει την έννοια της προσαρμογής της οικονομικής ανάπτυξης στα δεδομένα της φύσης. Που σημαίνει τον επανακαθορισμό των οικονομικών δραστηριοτήτων και την υιοθέτηση της αρχής της εξοικονόμησης των φυσικών πόρων και της ενέργειας, προκειμένου να αποκατασταθεί η συμβατότητα με τα φυσικά όρια και δεδομένα. Η αρχή αυτή παραπέμπει στην αναζήτηση νέων μορφών «πράσινης» ανάπτυξης, συμβατών με τους στόχους της οικολογικής ακεραιότητας.

Η παραδοχή της Αειφορίας λοιπόν έρχεται να αποτελέσει μια εναλλακτική πολιτική πρόταση-απάντηση στα δύο μοντέλα ανάπτυξης που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα και που συνδέθηκαν εξ ίσου με την οικολογική υποβάθμιση και τα μεγάλα περιβαλλοντικά αδιέξοδα του πλανήτη.

Ο κυρίαρχος στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης δρόμος του οικονομικού φιλελευθερισμού, εγγυάται βέβαια την οικονομική ανάπτυξη, στερείται όμως τόσο κοινωνικής, όσο και οικολογικής νομιμοποίησης. Όπως εκ των υστέρων αποδεικνύεται, οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, όπως και τα οικολογικά προβλήματα ενισχύθηκαν εκεί όπου έχει εφαρμοσθεί. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο όμως σκοντάφτει και σ’ ένα ακόμη σοβαρότερο σημείο. Υπόσχεται ευημερία για όλους, τη στιγμή που σήμερα είναι ευρέως γνωστό, ότι με τους ρυθμούς που προχωρεί η επιθετική ανάπτυξη που επιβάλλει, θα χρειάζονταν οι φυσικοί πόροι τριών περίπου πλανητών σαν τη γη, προκειμένου το σύνολο του πληθυσμού να απολαύσει τα ίδια επίπεδα ευημερίας με την πλούσια δύση. Δεν αρκεί με άλλα λόγια το παγκόσμιο οικοσύστημα για να συντηρήσει τη σημερινή νεοφιλελεύθερη ανάπτυξη. Το κοινωνικό πρόταγμα της καθολικής ευημερίας που προβάλλει ο οικονομικός φιλελευθερισμός είναι συνεπώς κοινωνικά προσχηματικό και οικολογικά ατελέσφορο.

Από την άλλη μεριά το μοντέλο του κρατικού παρεμβατισμού μπορεί να υπόσχεται σημαντικές επενδύσεις στο κοινωνικό κράτος, δεν έχει όμως μεγάλα περιθώρια επιβίωσης στη σημερινή πραγματικότητα, όπως άλλωστε κι η ιστορία έχει διδάξει. Ο διεθνής ανταγωνισμός περιορίζει τον αναδιανεμητικό ρόλο του κράτους και εμποδίζει τις κοινωνικές επενδύσεις, ενώ η κατάργηση των συνόρων και η μεγάλη κινητικότητα εργασίας και κεφαλαίου οδηγούν το πρότυπο της εργασιακής ασφάλειας σε ύφεση και ανεργία.

Το σημερινό αδιέξοδο, αποτελεί μια ακόμη πρόκληση για την ανθρώπινη ευφυία. Η προοδευτική σκέψη ήδη προτείνει έναν τρίτο, εναλλακτικό δρόμο που συνθέτοντας, γονιμοποιεί τις αρχές της αειφορίας με τη θετική εμπειρία και από τα δύο σημερινά οικονομικά συστήματα. Δημιουργώντας έναν τρίτο δρόμο, που εξασφαλίζει την επίτευξη του στόχου της ισόρροπης οικονομικής, κοινωνικής και οικολογικής ανάπτυξης. Μιας ανάπτυξης δηλαδή με ανθρώπινο πρόσωπο, που διατηρεί ακέραια τόσο τα κοινωνικά οράματα του σοσιαλισμού, όσο και την ανάγκη της οικολογικής ισορροπίας και της διαχρονικής συντήρησης της ζωής στη γη.

http://www.mylopoulos.gr/?p=171