Τό σκάνδαλο τής Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας είναι μεγαλύτερο απο τό Βατοπέδι. Διαβάστε τά (ανατριχιαστικά) πώς καί γιατί τού σκανδάλου....

Πρώτα η σημερινή είδηση.

Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου παρήγγειλε εγγράφως στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών να διενεργηθεί ποινική προκαταρκτική εξέταση για τη μεταβίβαση στην κυριότητα της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους έκτασης 37.000 στρεμμάτων, στη Σκύρο και την πώληση 1.935 στρεμμάτων από τη Μονή στο ελληνικό δημόσιο, με υπέρογκο τίμημα.

Καί μετά ένα μικρό ιστορικό...

Τα χρυσοπληρωμένα χρυσόβουλα του Νικηφόρου Φωκά


Σύμφωνα με καταγγελία του Βαγγέλη Αποστόλου, μέλους του ΠΓ του ΣΥΝ και πρώην βουλευτή Εύβοιας, η υπόθεση του Βατοπεδίου έχει πολλές ομοιότητες με τον τρόπο που η Μονή Μεγίστης Λαύρας αξιοποίησε τις δικές της διεκδικήσεις στη Σκύρο. Το ζήτημα απασχόλησε τον τοπικό Τύπο και ορισμένα ειδησεογραφικά blogs, ενώ η «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» είχε αποκαλύψει τα σχέδια της Μονής για τη δημιουργία ενός αιολικού πάρκου στη Σκύρο (ρεπορτάζ του Σπύρου Φρεμεντίτη, 21/9/08).

Ο κ. Αποστόλου υποστηρίζει ότι «το σκάνδαλο της Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Ορους υλοποιήθηκε στη Σκύρο σε δύο χρονικές περιόδους: η πρώτη αφορά στην απαλλοτρίωση από το Δημόσιο έναντι τιμήματος 7,5 δισ. δραχμών εκτάσεων 1.935 στρεμμάτων, των οποίων η κυριότητα στηριζόταν στα βυζαντινά χρυσόβουλα του 10ου αιώνα, και η δεύτερη στην αναγνώριση κυριότητας για τα υπόλοιπα 37.000 στρέμματα των χρυσόβουλων, με διαδικασίες παράκαμψης αυτών που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία».

Η αποκάλυψη του κ. Αποστόλου στηρίζεται σε επίσημα έγγραφα, τα οποία δεν μπορεί να αμφισβητηθούν και επιβεβαιώνουν ότι και στην περίπτωση της Σκύρου ακολουθήθηκε μια ειδική μεθόδευση, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο και να ωφεληθεί υπέρμετρα η Μονή.

Η ιστορία αρχίζει το 1984. Με δύο Κοινές Αποφάσεις τους (1764/1547/10-7-1984 και 3085/3292/3-1-1984) οι Υπουργοί Εθνικής Αμυνας και Οικονομικών κήρυξαν αναγκαστική απαλλοτρίωση δύο εδαφικών εκτάσεων 1.695 και 240 στρεμμάτων αντίστοιχα για την κάλυψη αναγκών του Πολεμικού Ναυτικού, σε συνεννόηση με τη Μονή Μεγίστης Λαύρας η οποία φέρεται ως ιδιοκτήτρια 39.000 στρεμμάτων στην τοποθεσία «Βουνό» της Νότιας Σκύρου.

Και ενώ οι εργασίες διαμόρφωσης των εδαφικών εκτάσεων είχαν προχωρήσει σημαντικά, το 1992 η Μονή προσέφυγε στα δικαστήρια και με αιτιολογικό τη μη έγκαιρη καταβολή του ορισθέντος προσωρινού τιμήματος, πέτυχε την ανακοπή της απαλλοτρίωσης. Το Πολεμικό Ναυτικό θα επανέλθει και με τις αρ. 1095795/5559/0010/12-7-1993 και 1085957/4934/0010/12-7-1993 Κοινές Αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Αμυνας και Οικονομικών και θα επαναλάβει την απαλλοτρίωση, ενώ για το ύψος του τιμήματος θα υπάρξουν δικαστικές αποφάσεις που θα καθορίσουν για την έκταση των 1.695 στρεμμάτων 4.200.000 δρχ/στρέμμα (Απόφαση 4018/1994 Εφετείου Αθηνών) και για την έκταση των 240 στρεμμάτων 1.300.000 δρχ/στρέμμα (Απόφαση 85/1993 Μονομελούς Πρωτοδικείου Χαλκίδας).

Τα συγκεκριμένα χρήματα καταβλήθηκαν και η σχετική πράξη απαλλοτρίωσης ολοκληρώθηκε με τη μεταγραφή της στο Υποθηκοφυλακείο Σκύρου.

Ομως για τις ίδιες εκτάσεις το αρμόδιο Δασαρχείο Αλιβερίου απαντώντας στις 16/2/1994 σε ερώτημα που του υπέβαλε, εκ των υστέρων βέβαια, το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, θα αποφανθεί ότι από τα 1.935 στρέμματα μόνο τα 11,8 είναι γεωργικές εκτάσεις ενώ τα υπόλοιπα είναι δασικού χαρακτήρα εδάφη και πρέπει να τα διαχειρίζεται το κράτος ως δημόσια.

Ο κ. Αποστόλου θέτει τα ακόλουθα ερωτήματα:

α) Μήπως η παράκαμψη των αρμοδίων για τη διαχείριση τέτοιων εκτάσεων Υπηρεσιών είχε σχέση με την αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των απαλλοτριούμενων επιφανειών; Η Μονή Μεγίσης Λαύρας μπορεί να υπάγεται στο αυτοδιοίκητο του Αγίου Ορους, δεν μπορεί όμως να τύχει προνομιακής μεταχείρισης έναντι των άλλων φυσικών ή νομικών προσώπων που σε αντίστοιχες περιπτώσεις ακολουθούν τις διαδικασίες αναγνώρισης κυριότητας μέσω της διοικητικής και δικαστικής οδού, όπως βέβαια εν μέρει έπραξε και η ίδια σε επόμενο χρόνο για τα υπόλοιπα 37.000 στρέμματα.

β) Γιατί δεν προβλήθηκε ο δασικός χαρακτήρας των απαλλοτριούμενων εκτάσεων ώστε στον υπολογισμό του τιμήματος (άρθρο 6 Ν. 998/79) να μη χρησιμοποιηθούν συγκριτικά στοιχεία που οδήγησαν στο εξωφρενικό ποσό των 7,5 δισ. δραχμών; Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη, αρκεί να αναφερθεί ότι αντίστοιχου χαρακτήρα εκτάσεις στο Γραμματικό Αττικής που αφορούν στο σκάνδαλο Βατοπεδίου εκτιμήθηκαν πρόσφατα από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών με 440 ευρώ (150.000 δρχ)/στρέμμα, ενώ πριν 14 χρόνια στη Σκύρο έφτασε στις 4.200.000 δρχ. (12.325 ευρώ)/στρέμμα.

γ) Μήπως πρέπει να διερευνηθεί αν τα συγκριτικά στοιχεία που στηρίχθηκαν τα δικαστήρια για να ορίσουν την τιμή μονάδας στις απαλλοτριώσεις δεν απεικονίζουν την πραγματικότητα; Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του Δήμου Σκύρου που με έγγραφό του 4571/30-12-2002 προς το Τμήμα Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών διαμαρτύρεται για το καθεστώς δυσαναλογίας που έχει διαμορφωθεί μεταξύ του τιμήματος αποζημίωσης των προς απαλλοτρίωση εκτάσεων στη Σκύρο και της πραγματικής αγοραίας αξίας τους.

Το δεύτερο μέρος του σκανδάλου αφορά στη μετέπειτα αναγνώριση της κυριότητας των υπολοίπων 37.000 στρεμμάτων.

Η Μονή Μεγίστης Λαύρας, στην προσπάθειά της να επωφεληθεί των διατάξεων του Κανονισμού 2078/92 υπέβαλλε αίτημα για την ένταξη των παραπάνω εκτάσεων στο πρόγραμμα «παύση καλλιέργειας γεωργικών γαιών» (πρόκειται για ένα πρόγραμμα που έγινε γνωστό στην εφαρμογή του ως το σκάνδαλο των οικοπάρκων και στοίχισε την αυτοκτονία το 2001 του Διευθυντή Αγροτικής Ανάπτυξης του Νομού Ιωαννίνων και στο οποίο συμμετέχουν κι άλλες Μονές του Αγίου Όρους). Ομως, οι αρμόδιες υπηρεσίες απέρριψαν το αίτημα προβάλλοντας λόγους χαρακτήρα (δασικές) αλλά και κυριότητας (δημόσιες) των συγκεκριμένων εκτάσεων.

Ετσι η Μονή, παρακάμπτοντας βέβαια τα αρμόδια Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, προσέφυγε στα δικαστήρια και πέτυχε τόσο σε πρώτο βαθμό (απόφαση 434/99 Πρωτοδικείου Χαλκίδας) όσο και σε δεύτερο (απόφαση 8665/2000 Εφετείου Αθηνών) την αναγνώριση της κυριότητας με βάση τα χρυσόβουλα του Νικηφόρου Φωκά.

Κι ενώ το Δημόσιο έχει καταθέσει, ως όφειλε, αναίρεση κατά της απόφασης του Εφετείου στον Αρειο Πάγο, έρχεται το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και με την αρ. 457/28-5-2001 γνωμοδότησή του εισηγείται την απόσυρση της αναίρεσης, πράγμα που έγινε δεκτό από τον αρμόδιο Υφυπουργό Οικονομικών.

Στη γνωμοδότηση αυτή αναφέρεται ως επιχείρημα υπέρ της Μονής ότι «η Νήσος Σκύρος ουδέποτε κατελήφθη από τους Τούρκους δικαιώματι πολέμου, αλλά προσεχώρησε στο Τουρκικό Κράτος εθελουσίως, οπότε και τα κτήματά της δεν περιήλθαν κυριαρχικώ δικαιώματι στο Ελληνικό Κράτος μετά την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους και η έκταση χαρακτηριζόταν ως μούλκι και ιδιοκτησία της Μονής κατά την Τουρκοκρατία».

Εχουμε κι εδώ, λοιπόν, όπως και στα συμβόλαια μεταξύ ΚΕΔ και Μονής Βατοπεδίου, επίκληση της υποταγής στους Τούρκους ως επιχείρημα υπέρ των εδαφικών διεκδικήσεων. Ο κ. Αποστόλου παρατηρεί ότι «διαρκούσης της αντιδικίας, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους μπορούσε να δεχτεί ερωτήματα μόνο σε θέματα διοίκησης και διαχείρισης των επίδικων εκτάσεων, δηλαδή ποιος πρέπει να επιμελείται την περιοχή που είναι επίδικη μέχρι να λήξει η αντιδικία. Ερωτήματα για το αν πρέπει να σταματήσει το Δημόσιο τη δίκη και να αποδεχτεί τις αξιώσεις της Μονής, πιστεύω δεν έπρεπε να υποβληθούν γιατί επί τέτοιων θεμάτων μόνο τα αρμόδια δικαστήρια πρέπει να αποφασίζουν».

Το ερώτημα είναι αν θα ανακαλέσει η κυβέρνηση τη συγκεκριμένη γνωμοδότηση, όπως δεσμεύτηκε ότι θα πράξει με τις ανάλογες γνωμοδοτήσεις που αφορούν τη λίμνη Βιστονίδα.

Το κακό είναι ότι αυτή η μεθόδευση καλύφθηκε εκ των υστέρων και νομοθετικά με την προσθήκη την ύστατη στιγμή στο άρθρο 15 του δασοκτόνου Ν. 3208/03 του ΠΑΣΟΚ, της φράσης: «Τα δάση και οι δασικές εν γένει εκτάσεις των περιοχών [...] και της νήσου Σκύρου του Νομού Ευβοίας, τα οποία υπέκειντο σε διαχείριση, ως ιδιωτικά, σύμφωνα με την 70534/30-11-1894 διαταγή του Υπουργείου Οικονομικών, αναγνωρίζονται ως ιδιωτικά». Η φράση αυτή δεν υπήρχε στο αρχικό Σχέδιο Νόμου!

«Γι' αυτό και καθίσταται αναγκαία σήμερα η απόσυρση του Ν. 3208/03», καταλήγει ο κ. Αποστόλου. «Οταν ψηφιζόταν αυτός ο νόμος όλη η αντιπολίτευση τον κατήγγειλε ως αντισυνταγματικό, αφού εκτός των άλλων δασοκτόνων διατάξεών του, καταργεί και το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου με διατάξεις σαν τις παραπάνω που αναγνωρίζουν κυριότητες με την επίκληση μιας απλής διαταγής του Υπουργείου Οικονομικών του 1894 και που αν επεκταθεί σε ανάλογες περιπτώσεις θα σημάνει την απώλεια τουλάχιστον 15.000.000 στρεμμάτων δημόσιας περιουσίας».
(Ελευθεροτυπία, 25/10/2008)http://www.iospress.gr/mikro2008/mikro20081025.htm