απο βημα.
....Το πακέτο των μέτρων φέρεται ότι ενόχλησε τον κ. Αν. Βγενόπουλο, αντιπρόεδρο της MIG, καθώς ανέτρεψε εν μέρει τα επενδυτικά του σχέδια. Οπως έχει ανακοινώσει, η εταιρεία πρόκειται να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 5 δισ. ευρώ για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε μεγάλους τραπεζικούς ομίλους. Στόχος του δραστήριου επιχειρηματία ήταν να εμφανιστεί η MIG με υψηλή ρευστότητα όταν οι τράπεζες θα βρίσκονταν σε δύσκολη θέση, ιδιαίτερα το 2009, εξαιτίας της πιστωτικής ασφυξίας. Ετσι από θέση ισχύος θα μπορούσε να πραγματοποιήσει deal.
Το πακέτο των μέτρων όμως που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης ανέτρεψε τον αρχικό σχεδιασμό του κ. Βγενόπουλου. Από την πλευρά της MIG ευλόγως τίθεται το ερώτημα γιατί η κυβέρνηση έσπευσε να ενισχύσει τις τράπεζες με χρήματα του έλληνα φορολογουμένου που αντιστοιχούν περίπου στο 11,5% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο από αυτό άλλων ευρωπαϊκών χωρών - όταν καμία ελληνική τράπεζα δεν έχει βγει να πει ότι έχει πρόβλημα. Σημειώνουν μάλιστα ότι η μεθόδευση αυτή έχει προκαλέσει προβληματισμό στους ξένους επενδυτές, οι οποίοι εκφράζουν ανησυχίες για την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος......
Το πακέτο των μέτρων όμως που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης ανέτρεψε τον αρχικό σχεδιασμό του κ. Βγενόπουλου. Από την πλευρά της MIG ευλόγως τίθεται το ερώτημα γιατί η κυβέρνηση έσπευσε να ενισχύσει τις τράπεζες με χρήματα του έλληνα φορολογουμένου που αντιστοιχούν περίπου στο 11,5% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο από αυτό άλλων ευρωπαϊκών χωρών - όταν καμία ελληνική τράπεζα δεν έχει βγει να πει ότι έχει πρόβλημα. Σημειώνουν μάλιστα ότι η μεθόδευση αυτή έχει προκαλέσει προβληματισμό στους ξένους επενδυτές, οι οποίοι εκφράζουν ανησυχίες για την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος......
Σχόλια
* Εχοντας δώσει τη μάχη των καταθέσεων στην εγχώρια αγορά οι τραπεζίτες δεν είδαν όλοι με ανακούφιση το κυβερνητικό σχέδιο θωράκισης του τραπεζικού συστήματος
Γ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
Ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας κ. Τ. Αράπογλου
Ενας υπόγειος πόλεμος ξέσπασε μεταξύ των τραπεζιτών με αφορμή το σχέδιο θωράκισης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Ο κάθε τραπεζίτης προωθώντας από την πλευρά του τα συμφέροντα της τράπεζας που ηγείται προσπαθεί να οδηγήσει τα πράγματα προς την πλευρά που τον συμφέρει με απώτερο σκοπό να ενισχύσει τη θέση του στην τραπεζική αγορά.
Εχοντας δώσει τη μάχη των καταθέσεων στην εγχώρια αγορά, οι τραπεζίτες δεν είδαν όλοι με ανακούφιση το κυβερνητικό σχέδιο θωράκισης του τραπεζικού συστήματος. Και τούτο διότι ορισμένοι αισθάνθηκαν ότι οι αδυναμίες τους θα έβγαιναν στο φως, κάποιοι ότι η κρατική συνδρομή ανέτρεπε τον στρατηγικό σχεδιασμό τους και άλλοι ότι εξουδετέρωνε την πλεονεκτική θέση που αποκτούσαν στη συγκυρία.
Κατ' αρχάς υπήρξε μια διστακτικότητα από την πλευρά των τραπεζιτών να ενταχθούν στο πακέτο των μέτρων. Οι τραπεζίτες δεν ήθελαν να φανούν ότι κάνουν χρήση αμέσως των μέτρων, μη τυχόν και δώσουν την εντύπωση ότι έχουν πρόβλημα. Ετσι πίεζαν για την ένταξη όλων των τραπεζών στα μέτρα. Οι τραπεζίτες όμως που αντιμετώπιζαν το μικρότερο ή το λιγότερο πιεστικό πρόβλημα, όπως ο κ. Τ. Αράπογλου της Εθνικής Τράπεζας, φέρεται να μη συμφωνούσαν με την en-block ένταξη στο πακέτο των μέτρων. Η στάση αυτή κάμφθηκε όταν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος διεμήνυσε στους τραπεζίτες ότι προτίθεται να κάνει πιο αυστηρά τα όρια για την κεφαλαιακή επάρκεια. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να βρουν χρήματα για να ενισχύσουν τα εποπτικά τους κεφάλαια.
Οταν λοιπόν το Δημόσιο μέσω του πακέτου στήριξης τους προσφέρει 5 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των εποπτικών τους κεφαλαίων, οι τραπεζίτες δεν μπορούν να αδιαφορήσουν. Ετσι όλες οι μεγάλες τράπεζες εκτιμάται ότι τελικά θα κάνουν χρήση και των τριών μέτρων του πακέτου. Οπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο, οι τράπεζες έχουν τρεις εναλλακτικές δυνατότητες άντλησης πρόσθετης ρευστότητας με την αρωγή του Δημοσίου: μπορούν να κάνουν αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με έκδοση προνομιούχων μετοχών τις οποίες αγοράζει το Δημόσιο αντλώντας ως 5 δισ. ευρώ, να ζητήσουν ειδικά ομόλογα του Δημοσίου ύψους 8 δισ. ευρώ για να τα δώσουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και να πάρουν ρευστότητα ή να κάνουν χρήση της εγγύησης του Δημοσίου για να εκδώσουν τίτλους και να αντλήσουν ρευστότητα μεγίστου ύψους 15 δισ. ευρώ.
* Αντιδράσεις για το πακέτο
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος
Το πακέτο των μέτρων φέρεται ότι ενόχλησε τον κ. Αν. Βγενόπουλο, αντιπρόεδρο της MIG, καθώς ανέτρεψε εν μέρει τα επενδυτικά του σχέδια. Οπως έχει ανακοινώσει, η εταιρεία πρόκειται να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 5 δισ. ευρώ για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε μεγάλους τραπεζικούς ομίλους. Στόχος του δραστήριου επιχειρηματία ήταν να εμφανιστεί η MIG με υψηλή ρευστότητα όταν οι τράπεζες θα βρίσκονταν σε δύσκολη θέση, ιδιαίτερα το 2009, εξαιτίας της πιστωτικής ασφυξίας. Ετσι από θέση ισχύος θα μπορούσε να πραγματοποιήσει deal.
Το πακέτο των μέτρων όμως που εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφης ανέτρεψε τον αρχικό σχεδιασμό του κ. Βγενόπουλου. Από την πλευρά της MIG ευλόγως τίθεται το ερώτημα γιατί η κυβέρνηση έσπευσε να ενισχύσει τις τράπεζες με χρήματα του έλληνα φορολογουμένου που αντιστοιχούν περίπου στο 11,5% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο από αυτό άλλων ευρωπαϊκών χωρών - όταν καμία ελληνική τράπεζα δεν έχει βγει να πει ότι έχει πρόβλημα. Σημειώνουν μάλιστα ότι η μεθόδευση αυτή έχει προκαλέσει προβληματισμό στους ξένους επενδυτές, οι οποίοι εκφράζουν ανησυχίες για την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Πάντως δεν αλλάζουν τον στρατηγικό σχεδιασμό τους και διευρύνουν το πεδίο αναζήτησης τράπεζας και εκτός Ελλάδος.
Οπως εξήγησε ο κ. Προβόπουλος στη Βουλή, την περασμένη Τρίτη, το πακέτο των 28 δισ. ευρώ αποβλέπει πρωτίστως στο να τρέξει η οικονομία, να μη στραγγαλιστεί πιστωτικά και να μην υπάρξουν συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας για να μπορέσουν τα νοικοκυριά και κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντλήσουν τους απαιτούμενους πόρους για να προχωρήσουν σε επενδύσεις και στην απαραίτητη τροφοδοσία για τη λειτουργία τους. «Πρέπει η ελληνική οικονομία να μην υποστεί συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας» τόνισε και προσέθεσε ότι «αυτό πιστεύω πως είναι το μέλημα όχι μόνο της ελληνικής κυβέρνησης αλλά όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων που αντιστοίχως έχουν εκπονήσει τέτοια σχέδια θωράκισης των οικονομιών τους».
Για τον λόγο αυτόν το νομοσχέδιο για το πακέτο σωτηρίας που κατατέθηκε στη Βουλή δεσμεύει τις τράπεζες να χρησιμοποιήσουν μέρος της χρηματοδοτικής ενίσχυσης για στεγαστικά δάνεια και για τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση. Στο νομοσχέδιο ορίζεται ότι στην περίπτωση που οι τράπεζες κάνουν χρήση του εργαλείου χρηματοδότησής τους μέσω ειδικών ομολόγων ύψους 8 δισ. ευρώ που θα εκδώσει το Δημόσιο θα πρέπει να χρησιμοποιούν το προϊόν της ρευστοποίησης των τίτλων για χορήγηση στεγαστικών και δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους.
* Το πρόβλημα ρευστότητας
Ο αντιπρόεδρος της MIG κ. Αν. Βγενόπουλος
Το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες πηγάζει από το γεγονός ότι οι καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών στην Ελλάδα και στις χώρες του εξωτερικού στις οποίες δραστηριοποιούνται δεν φθάνουν για να καλύψουν τα δάνεια που χορηγούν. Ως και πέρυσι, προτού φουντώσει η χρηματοπιστωτική κρίση, οι ελληνικές τράπεζες κατέφευγαν στις κεφαλαιαγορές με διάφορους τρόπους. Τότε η διατραπεζική αγορά ήταν ανοικτή και από εκεί αντλούσαν τη ρευστότητα που χρειάζονταν. Επίσης μέσω τιτλοποιήσεων μπορούσαν να βρίσκουν πολύ μεγάλα ποσά και μάλιστα να μεταφέρουν τον πιστωτικό κίνδυνο σε άλλους.
Τιτλοποίηση σημαίνει ότι οι ελληνικές τράπεζες, όπως όλες οι τράπεζες διεθνώς, πακετάριζαν χαρτοφυλάκια, για παράδειγμα στεγαστικά δάνεια, σε ομόλογα. Οι τίτλοι αυτοί αξιολογούνταν από εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης και έπαιρναν υψηλή βαθμολογία. Στη συνέχεια διοχετεύονταν στις κεφαλαιαγορές, όπου επενδυτές αγόραζαν τους τίτλους και εισέπρατταν τις υψηλές αποδόσεις τους. Ετσι οι τράπεζες έπαιρναν καινούργια ρευστότητα που τους επέτρεπε να προχωρήσουν σε νέες δανειοδοτήσεις και να δημιουργήσουν νέα έσοδα από τη διαφορά των επιτοκίων.
Με τον τρόπο αυτόν χρηματοδοτούσαν τα δάνεια που έδιναν και τα οποία «έτρεχαν» με εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς, της τάξεως του 25%, χωρίς να χρειάζεται οι καταθέσεις να «τρέχουν» το ίδιο γρήγορα. Μάλιστα, έχοντας φθηνή και άνετη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, αδιαφορούσαν για τις καταθέσεις. Ως πριν από έναν χρόνο οι οδηγίες στα τραπεζικά δίκτυα ήταν σαφείς: «Δεν θέλουμε προθεσμιακές καταθέσεις, δώστε δάνεια». Σήμερα όμως τα πράγματα είναι εντελώς αντίθετα. Τα πριμ στο δίκτυο δίνονται για την προσέλκυση προθεσμιακών καταθέσεων, αφού τα δάνεια που χορηγούνται είναι ελάχιστα σε σχέση με τους όγκους του παρελθόντος.
Για τον λόγο αυτόν άλλωστε υπάρχει ένας έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των ελληνικών τραπεζών στην προσέλκυση καταθέσεων σε σημείο που τα δίκτυα χρησιμοποιούν όλα τους τα «όπλα», θεμιτά και αθέμιτα, όπως η εκμετάλλευση του μεγέθους της τράπεζας, ακόμη και η διασπορά φημών που δημιουργούν κλίμα ανασφάλειας στους καταθέτες των ανταγωνιστών τους.
* Τι αναφέρει το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο με τα μέτρα για τη στήριξη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ορίζει ότι οι τράπεζες, εισηγμένες ή μη, μπορούν με απόφαση της γενικής τους συνέλευσης, το αργότερο ως την 1η Φεβρουαρίου 2009, να αποφασίσουν αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου ως 5 δισ. ευρώ συνολικά με έκδοση προνομιούχων μετοχών τις οποίες αγοράζει το Δημόσιο. Οι μετοχές εξαγοράζονται από την τράπεζα μετά την πάροδο πέντε ετών ή και νωρίτερα, όχι όμως πριν από την 1η Ιουλίου 2009.
Οι προνομιούχες μετοχές αποδίδουν στο Δημόσιο σταθερό μέρισμα 10% επί του εισφερομένου κεφαλαίου. Το μέρισμα που καταβάλλεται στο Δημόσιο αφαιρείται από το καθαρό εισόδημα των τραπεζών για τον υπολογισμό των φορολογητέων κερδών. Μόνο η έκδοση προνομιούχων μετοχών δίνει στο Δημόσιο δικαίωμα συμμετοχής στη γενική συνέλευση και στο διοικητικό συμβούλιο των τραπεζών με εκπρόσωπό του. Ο κρατικός «επίτροπος» θα έχει ελεύθερη πρόσβαση στα βιβλία και στοιχεία της τράπεζας αλλά και το δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις σχετικά με τη διανομή κερδών και την πολιτική παροχών προς τα κορυφαία στελέχη της, «εφόσον κρίνει ότι η απόφαση αυτή δύναται να θέσει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει ουσιωδώς τη φερεγγυότητα και την εύρυθμη λειτουργία της τράπεζας».
Στην περίπτωση που οι τράπεζες ζητήσουν εγγύηση του Δημοσίου για έκδοση τίτλων (15 δισ. ευρώ) ή πάρουν ομόλογα του Δημοσίου (8 δισ. ευρώ), θα δίνουν στο Δημόσιο προμήθεια και «επαρκείς εξασφαλίσεις», οι οποίες όμως θα προσδιοριστούν μελλοντικά με απόφαση του υπουργού Οικονομίας. Κάνοντας χρήση του συγκεκριμένου μέτρου οι τράπεζες απλώς υποχρεώνονται σε συμμετοχή εκπροσώπου του Δημοσίου μόνο στο διοικητικό συμβούλιο και χωρίς το δικαίωμα βέτο.
Η αναχρηματοδότηση των ομολόγων
Δύο από τα τρία μέτρα του πακέτου θωράκισης των ελληνικών τραπεζών, συνολικού ύψους 23 δισ. ευρώ, έχουν στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας του συστήματος. Το τρίτο αφορά την κεφαλαιακή ενίσχυση. Την εποχή που οι κεφαλαιαγορές ανθούσαν οι ελληνικές τράπεζες κατέφευγαν σε αυτές και για να ενισχύσουν τα εποπτικά τους κεφάλαια, δηλαδή τα κεφάλαια που πρέπει να έχει στην άκρη κάθε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα σύμφωνα με τις απαιτήσεις των κεντρικών τραπεζών. Εξέδιδαν ομόλογα τα οποία πωλούσαν σε θεσμικούς ή ιδιώτες επενδυτές.
Οι τίτλοι που έχουν εκδώσει στο παρελθόν οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες αρχίζουν να λήγουν σταδιακά από το 2009 και ως το 2031! Οι τράπεζες λοιπόν πρέπει να ανανεώσουν τα ομόλογά τους τον επόμενο χρόνο. Τα ποσά κυμαίνονται από 5,5 δισ. ευρώ για τη Eurobank ως 1,8 δισ. ευρώ για την Εθνική. Ορισμένοι θεωρούν ότι, αν δεν υπήρχε το κυβερνητικό πακέτο στήριξης, αρκετές από τις μεγάλες τράπεζες θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα στην ανανέωση των ομολόγων. Και τότε τα deals θα ήταν ευκολότερη υπόθεση. Τώρα εκτιμάται ότι τα μέτρα στήριξης απομακρύνουν τα τραπεζικά deals. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι οι κεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών έχουν υποχωρήσει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα.
Το ΒΗΜΑ, 26/10/2008 , Σελ.: D06http://www.tovima.gr/print_article.php?e=B&f=15495&m=D06&aa=1