Π. Κονδυλης: Πιθανοτητες και προυποθεσεις να κερδισει η Ελλαδα εναν ελληνοτουρκικο πολεμο. 2ο μερος.

Όπως είναι
αυτονόητο, η ανάλυση αυτή περιορίζεται σε θεμελιώδη στρατηγικά
μεγέθη και απλώς θίγει, όπου αυτό φαίνεται απαραίτητο, επιχειρησιακές
επόψεις (δηλαδή μείζονες στρατιωτικές ενέργειες μέσω της σύμπραξης
περισσότερων μονάδων), ενώ το τακτικό επίπεδο δεν συζητείται
καθόλου, ούτε και μπορεί να συζητηθεί άλλωστε: γιατί σε μια γενική
πολεμική σύρραξη Τουρκίας και Ελλάδας δεν θα υπήρχε ένα και μόνο
πεδίο μάχης, πάνω στο οποίο, αν το υπέθετε κανείς γνωστό εκ των
προτέρων, θα υπολογίζονταν λεπτομερώς oι κινήσεις των εμπολέμων,
αλλά διάφορα ευρύτερα θέατρα πολέμου με ουσιώδεις διαφορές μεταξύ
τους. Ας αρχίσουμε από το ζήτημα των πιθανών εδαφικών απωλειών και
κερδών, καθώς μου φαίνεται προφανές ότι η τουρκική πλευρά θα
συνδέσει την αιτιολόγηση και τη διεξαγωγή του πολέμου εκ μέρους της
με εδαφικές διεκδικήσεις. Αν αυτό ευσταθεί, τότε η ελληνική πλευρά θα
έκανε πολύ άσχημα να περιορισθεί στην υπεράσπιση των
προσβαλλόμενων εδαφών της. Αν αυτά ήσαν περισσότερα του ενός και
αν δεν ήταν δυνατή η επιτυχής υπεράσπιση όλων τους, τότε oι Τούρκοι
θα είχαν στο τέλος ένα καθαρό κέρδος, έστω και αν αυτό ήταν μικρό ή εκ
των υστέρων φαινόταν «δυσανάλογο» (η έννοια είναι βέβαια σχετική)
προς τις αντίστοιχες θυσίες. Γι’ αυτόν τον λόγο η ελληνική πλευρά
πρέπει κατά το δυνατόν να επιδιώξει αυτοτελή εδαφικά κέρδη, είτε ως
αντιστάθμισμα για μόνιμες δικές της απώλειες είτε ως πιθανό
αντάλλαγμα σε μεταγενέστερες διαπραγματεύσεις. Το πού πρέπει να
αναζητηθούν τα κέρδη αυτά, με δεδομένο τον κατά βάση συμπαγή και
ολότμητο χαρακτήρα του τουρκικού εθνικού χώρου, μας το δείχνει μια
γρήγορη επισκόπηση των τριών πιθανών θεάτρων του πολέμου: της
Θράκης, του Αιγαίου και της Κύπρου. Στη Θράκη, ή μάλλον στον Έβρο,
η πυκνή συγκέντρωση στρατευμάτων και από τις δύο πλευρές σημαίνει
ότι όποιος καταφέρει να διασπάσει πρώτος τις αντίπαλες γραμμές θα έχει
τη δυνατότητα να αποκόψει αμέσως, μ' έναν κυκλωτικό ελιγμό σχεδόν
επί τόπου, μεγάλες εχθρικές μονάδες. Όμως αυτός δεν είναι ο μόνος
λόγος, για τον οποίο οι ελληνικές δυνάμεις θα πρέπει εξ αρχής να
επιδιώξουν με κάθε θυσία (και η πυκνή συγκέντρωση θα απαιτήσει κατά
πάσα πιθανότητα σοβαρές θυσίες) τη διάσπαση του εχθρικού μετώπου
και να μην αρκεσθούν σε μιαν παθητική άμυνα. Μια γρήγορη προέλαση
τεθωρακισμένων μονάδων στην Ανατολική Θράκη, την οποία ευνοεί το
πεδινό έδαφος και οι περιορισμένες αποστάσεις, θα μπορούσε να
αποφέρει στην Ελλάδα το σημαντικότερο πιθανό αντίβαρο απέναντι σε
οποιεσδήποτε εδαφικές απώλειες σε άλλες περιοχές. Πράγματι, πουθενά
άλλου εκτός από τη Θράκη η ελληνική πλευρά δεν έχει τη δυνατότητα
αξιόλογης κατάκτησης εδαφών, οσοδήποτε περιορισμένη κι αν κρίνει
κανείς αυτή τη δυνατότητα· πάντως υπάρχει, κι αφού είναι η μόνη πρέπει
να αξιοποιηθεί στο έπακρο καί με συνέπεια. Στο θέατρο του Αιγαίου,
καθώς είπαμε, δεν έχει κανένα νόημα η προσπάθεια δημιουργίας
προγεφυρωμάτων στη μικρασιατική ακτή, έστω κι αν τα προγεφυρώματα
αυτά θα μπορούσαν να κρατηθούν για λίγο, η μόνη ενέργεια, η οποία θα
μπορούσε ν' αποφέρει εδώ εδαφικά οφέλη, θα ήταν μια κατάληψη της
Ίμβρου και της Τενέδου, υπό την προϋπόθεση ότι το ελληνικό ναυτικό θα
ήταν σε θέση να την καλύψει (την αεροπορική κάλυψη τη θεωρούμε
θεμελιώδη και αυτονόητη τόσο σε μιαν απόβαση στα νησιά όσο και σε
μιαν προέλαση στη Θράκη· όμως το πρόβλημα της κυριαρχίας στον
εναέριο χώρο είναι τόσο κρίσιμο, ώστε θα μιλήσουμε γι' αυτό χωριστά).
Τέλος, στην Κύπρο η ελληνική πλευρά πολύ λίγα πράγματα έχει να
περιμένει. Και αν μπορέσει να υπερασπίσει κάτι, αυτό θα είναι δυνατόν
μονάχα εάν ο κυπριακός πληθυσμός στο σύνολό του φανεί διατεθειμένος
να πολεμήσει, αν χρειαστεί, με νύχια και με δόντια. Αυτό δυστυχώς δεν
έγινε το 1974, όταν είδαμε βέβαια την τραγωδία των Κυπρίων, αλλά δεν
είδαμε μιαν επίμονη παλλαϊκή αντίσταση μέχρις εσχάτων. Όμως τούτη
τη φορά δεν υπάρχει νότος για να καταφύγει κανείς. Υπάρχει μόνον η
θάλασσα.

η συνεχεια σε λιγο...