Για πολλούς λόγους, η ΔΕΘ έχει ιδιαίτερο βάρος στα πολιτικά μας πράγματα. Τούτο έχει επιβεβαιωθεί τα τελευταία χρόνια..
Άλλες φορές βεβαίως η ΔΕΘ έχει πιο περιορισμένη επίδραση και άλλες σαφώς πιο σημαντική. Τούτο έχει σχέση με τις διαφορετικές χρονικές συγκυρίες και τα γεγονότα που την σφραγίζουν. Όμως η επίδραση είναι δεδομένη.
Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή πάντως, η ΔΕΘ, χωρίς να είναι πολιτικά καταλυτική, αποκτά ξεχωριστή πολιτική σημασία πού δεν πρέπει να υποτιμηθεί.
Πριν όμως πάμε στη φετινή ΔΕΘ, ας ξεκινήσουμε από κάποιες γενικότερες παρατηρήσεις. Η σημασία της ΔΕΘ έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο σε εποχές που έχει υποχωρήσει η κομματικοποίηση και η ιδεολογικοποίηση της πολιτικής.
Μετά την υποχώρηση αυτή, η κοινή γνώμη έχει στραφεί όλο και περισσότερο στα οικονομικά θέματα, παρατηρώντας το πρακτικό τους σκέλος και αποκόπτοντας τα από ιδεολογικές επιλογές.
Είναι άλλωστε γεγονός ότι σε σχετικές δημοσκοπήσεις, όταν οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε μια φιλελεύθερη, σοσιαλιστική, ή μια οικονομική πολιτική «μακριά από ιδεολογίες», στη μεγάλη τους πλειοψηφία στρέφονται στη τελευταία επιλογή. Η ΔΕΘ λοιπόν αποκτά σημασία καθώς στρέφει τα φώτα στο θέμα εκείνο που, κατά κανόνα, απασχολεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο την κοινή γνώμη. Ειδικά μάλιστα κρίνεται η εκάστοτε κυβέρνηση, καθώς η δική της οικονομική πολιτική μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Όμως, πέραν αυτού, συμβαίνει και κάτι άλλο:
Σε μια εποχή έντονης προσωποποίησης της πολιτικής, συνήθως ενισχύεται ή αποδυναμώνεται και η εικόνα του πρωθυπουργού, πάνω στον οποίο πέφτουν έντονα τα φώτα της δημοσιότητας. Ταυτόχρονα, και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν και de facto δεν είναι ο πρωταγωνιστής, έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του για τον χειρισμό των οικονομικών θεμάτων.
Με δεδομένο πάντως ότι στη ΔΕΘ κυρίως διακυβεύεται η εικόνα του Πρωθυπουργού, υπάρχει άραγε κάποια ασφαλής συνταγή για το πώς θα κερδηθούν οι εντυπώσεις;
Ασφαλώς το να έχει ένας Πρωθυπουργός καλά οικονομικά νέα για τους ψηφοφόρους, συνοδευόμενα ταυτόχρονα από παροχές, αποτελεί, θεωρητικά, πολιτικό όπλο του.
Εδώ όμως ισχύει κάτι που μπορεί να ονομασθεί ως το «δίδαγμα Σημίτη»: Ο τότε Πρωθυπουργός κέρδισε όντως πολιτικό έδαφος το 1999 κάνοντας παροχές στη ΔΕΘ. Η χώρα όμως έμπαινε στο ΕΥΡΏ και υπήρχε αίσθηση πώς η οικονομία είχε σταθεροποιηθεί. Οι παροχές θεωρήθηκαν ότι πάταγαν σε γερό έδαφος.
Αντίθετα όταν ο Σημίτης έκανε το ίδιο το 2003, η κίνησή του έγινε με την κοινή γνώμη πεπεισμένη ότι τα οικονομικά προβλήματα ήσαν πλέον σοβαρά. Ελάχιστοι πίστευαν τα περί «ισχυρής οικονομίας» που διατυμπάνιζε η τότε κυβέρνηση. Έτσι η γενναιοδωρία θεωρήθηκε μικροκομματισμός
Η εικόνα Σημίτη, ως αξιόπιστου τεχνοκράτη, υπέστη πλήγμα.
Η φετινή ΔΕΘ διεξάγεται μέσα σε ένα δεδομένο κλίμα διάχυτης απαισιοδοξίας της κοινής γνώμης για την πορεία της οικονομίας. Υπάρχει μια σοβαρή διεθνής κρίση. Η κοινή γνώμη αναγνωρίζει τις επιπτώσεις της κρίσης αυτής στην οικονομία της χώρας. Παράλληλα, όπως συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις , η όποια κυβέρνηση αναγκαστικά χρεώνεται τη διαχείριση δυσμενών εξελίξεων που από την φύση τους έχουν δυσάρεστες επιπτώσεις στη ζωή των πολιτών. Αυτό το κλίμα δυσφορίας έχει βεβαίως πλήξει την κυβέρνηση, χωρίς να αποδομήσει όμως την εικόνα της.
Και τούτο συμβαίνει, όπως έχω επισημάνει σε πολλές περιπτώσεις, τόσο διότι η εικόνα του Πρωθυπουργού παραμένει ισχυρή και αξιόπιστη, όσο και διότι η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πείθει ούτε στα οικονομικά, ούτε σε επίπεδο ηγεσίας.
Με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, τι επιλογές διαθέτει ο Πρωθυπουργός πηγαίνοντας στη ΔΕΘ;
Η απάντηση είναι απλή:
Όλες οι ενδείξεις είναι πως το τελευταίο που θα πράξει, σε ένα κομβικό σημείο για την οικονομία, είναι να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα και να προβεί σε παροχές που δεν αντέχει η οικονομία. Άλλωστε οι πάντες αναγνωρίζουν την κρισιμότητα των περιστάσεων. Ο Κώστας Καραμανλής είναι λογικό να επενδύσει στην προσωπική του αξιοπιστία, καθώς παραμένει το ισχυρότερο χαρτί της κυβέρνησης. Αυτή ακριβώς η αξιοπιστία απαιτεί στη ΔΕΘ να περιγραφούν ωμά και ειλικρινά οι οικονομικές δυσκολίες. Και να παρουσιασθούν τα αναγκαία εκείνα μέτρα με τα οποία μπορεί να αντιμετωπισθεί η κρίση.
Άλλες φορές βεβαίως η ΔΕΘ έχει πιο περιορισμένη επίδραση και άλλες σαφώς πιο σημαντική. Τούτο έχει σχέση με τις διαφορετικές χρονικές συγκυρίες και τα γεγονότα που την σφραγίζουν. Όμως η επίδραση είναι δεδομένη.
Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή πάντως, η ΔΕΘ, χωρίς να είναι πολιτικά καταλυτική, αποκτά ξεχωριστή πολιτική σημασία πού δεν πρέπει να υποτιμηθεί.
Πριν όμως πάμε στη φετινή ΔΕΘ, ας ξεκινήσουμε από κάποιες γενικότερες παρατηρήσεις. Η σημασία της ΔΕΘ έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο σε εποχές που έχει υποχωρήσει η κομματικοποίηση και η ιδεολογικοποίηση της πολιτικής.
Μετά την υποχώρηση αυτή, η κοινή γνώμη έχει στραφεί όλο και περισσότερο στα οικονομικά θέματα, παρατηρώντας το πρακτικό τους σκέλος και αποκόπτοντας τα από ιδεολογικές επιλογές.
Είναι άλλωστε γεγονός ότι σε σχετικές δημοσκοπήσεις, όταν οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε μια φιλελεύθερη, σοσιαλιστική, ή μια οικονομική πολιτική «μακριά από ιδεολογίες», στη μεγάλη τους πλειοψηφία στρέφονται στη τελευταία επιλογή. Η ΔΕΘ λοιπόν αποκτά σημασία καθώς στρέφει τα φώτα στο θέμα εκείνο που, κατά κανόνα, απασχολεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο την κοινή γνώμη. Ειδικά μάλιστα κρίνεται η εκάστοτε κυβέρνηση, καθώς η δική της οικονομική πολιτική μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Όμως, πέραν αυτού, συμβαίνει και κάτι άλλο:
Σε μια εποχή έντονης προσωποποίησης της πολιτικής, συνήθως ενισχύεται ή αποδυναμώνεται και η εικόνα του πρωθυπουργού, πάνω στον οποίο πέφτουν έντονα τα φώτα της δημοσιότητας. Ταυτόχρονα, και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν και de facto δεν είναι ο πρωταγωνιστής, έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του για τον χειρισμό των οικονομικών θεμάτων.
Με δεδομένο πάντως ότι στη ΔΕΘ κυρίως διακυβεύεται η εικόνα του Πρωθυπουργού, υπάρχει άραγε κάποια ασφαλής συνταγή για το πώς θα κερδηθούν οι εντυπώσεις;
Ασφαλώς το να έχει ένας Πρωθυπουργός καλά οικονομικά νέα για τους ψηφοφόρους, συνοδευόμενα ταυτόχρονα από παροχές, αποτελεί, θεωρητικά, πολιτικό όπλο του.
Εδώ όμως ισχύει κάτι που μπορεί να ονομασθεί ως το «δίδαγμα Σημίτη»: Ο τότε Πρωθυπουργός κέρδισε όντως πολιτικό έδαφος το 1999 κάνοντας παροχές στη ΔΕΘ. Η χώρα όμως έμπαινε στο ΕΥΡΏ και υπήρχε αίσθηση πώς η οικονομία είχε σταθεροποιηθεί. Οι παροχές θεωρήθηκαν ότι πάταγαν σε γερό έδαφος.
Αντίθετα όταν ο Σημίτης έκανε το ίδιο το 2003, η κίνησή του έγινε με την κοινή γνώμη πεπεισμένη ότι τα οικονομικά προβλήματα ήσαν πλέον σοβαρά. Ελάχιστοι πίστευαν τα περί «ισχυρής οικονομίας» που διατυμπάνιζε η τότε κυβέρνηση. Έτσι η γενναιοδωρία θεωρήθηκε μικροκομματισμός
Η εικόνα Σημίτη, ως αξιόπιστου τεχνοκράτη, υπέστη πλήγμα.
Η φετινή ΔΕΘ διεξάγεται μέσα σε ένα δεδομένο κλίμα διάχυτης απαισιοδοξίας της κοινής γνώμης για την πορεία της οικονομίας. Υπάρχει μια σοβαρή διεθνής κρίση. Η κοινή γνώμη αναγνωρίζει τις επιπτώσεις της κρίσης αυτής στην οικονομία της χώρας. Παράλληλα, όπως συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις , η όποια κυβέρνηση αναγκαστικά χρεώνεται τη διαχείριση δυσμενών εξελίξεων που από την φύση τους έχουν δυσάρεστες επιπτώσεις στη ζωή των πολιτών. Αυτό το κλίμα δυσφορίας έχει βεβαίως πλήξει την κυβέρνηση, χωρίς να αποδομήσει όμως την εικόνα της.
Και τούτο συμβαίνει, όπως έχω επισημάνει σε πολλές περιπτώσεις, τόσο διότι η εικόνα του Πρωθυπουργού παραμένει ισχυρή και αξιόπιστη, όσο και διότι η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πείθει ούτε στα οικονομικά, ούτε σε επίπεδο ηγεσίας.
Με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, τι επιλογές διαθέτει ο Πρωθυπουργός πηγαίνοντας στη ΔΕΘ;
Η απάντηση είναι απλή:
Όλες οι ενδείξεις είναι πως το τελευταίο που θα πράξει, σε ένα κομβικό σημείο για την οικονομία, είναι να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα και να προβεί σε παροχές που δεν αντέχει η οικονομία. Άλλωστε οι πάντες αναγνωρίζουν την κρισιμότητα των περιστάσεων. Ο Κώστας Καραμανλής είναι λογικό να επενδύσει στην προσωπική του αξιοπιστία, καθώς παραμένει το ισχυρότερο χαρτί της κυβέρνησης. Αυτή ακριβώς η αξιοπιστία απαιτεί στη ΔΕΘ να περιγραφούν ωμά και ειλικρινά οι οικονομικές δυσκολίες. Και να παρουσιασθούν τα αναγκαία εκείνα μέτρα με τα οποία μπορεί να αντιμετωπισθεί η κρίση.
Σχόλια
Επιτελείς του υπουργείου Άμυνας μας λένε, για παράδειγμα, ότι επί υπουργίας Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου και όταν αρμόδιος Γενικός Γραμματέας στο υπουργείο ήταν ο Γιώργος Ζορμπάς οι επισκέψεις του ηγουμένου της Μονής Βατοπεδίου κ. Ευφραίμ στο υπουργείο ήταν συχνότατες. Τι έκανε; Ζητούσε επιμόνως να παραχωρηθούν στη μονή χώροι ….στρατοπέδων που αποδέσμευε το υπουργείο. Τελικά, τα στρατόπεδα γλίτωσαν χάρις στην επίμονη άρνηση του Ζορμπά να δεχθεί κάτι τέτοιο.
Ο Ζορμπάς όμως δεν την γλίτωσε, τελικά. Λέτε οι σχέσεις του με τα πνευματικά τέκνα της μονής να χάλασαν από τότε; Δεν γνωρίζω και ως εκ τούτου δεν μπορώ να επιβεβαιώσω τίποτα,. Αυτό επειδή οι …κατάρες κινούνται σε υπερβατικό επίπεδο.
Από αρμόδιες πηγές εξάλλου διαψεύδεται κατηγορηματικά η έντονη φήμη που κυκλοφορεί από το πρωί σε δημοσιογραφικά γραφεία, σύμφωνα με την οποία τρεις υπουργοί που πήγαν κόντρα στις επιθυμίες της Μονής βρέθηκαν εκτός κυβέρνησης και διασυρμένοι. Ποιοι είναι; Τσιτουρίδης, Μαγγίνας, Μπασιάκος.
είναι επαγγελματίας ψεύτης..
Πετρελαιοπαραγωγός χώρα δεν είμαστε. Αφού χρειαζόμαστε το πετρέλαιο είναι λογικό να το πληρώνουμε ακριβότερα, όταν ο παραγωγός του ανεβάζει τις τιμές. ‘Οταν ανεβαίνει το πετρέλαιο ανεβαίνει το κόστος λειτουργίας των δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων, άρα υποφέρουν οι τζίροι, οι κερδοφορίες και η απασχόληση. Αυτά είναι αξιώματα που τα μαθαίνουν οι πρωτοετείς φοιτητές της ΑΣΟΕΕ.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ είναι να μειώσεις τα έξοδά σου Περικοπές δημοσίων δαπανών), να αυξήσεις έσοδά σου (αύξηση φορολογική βάσης όσο πιό δίκαια γίνεται) και να περιμένεις να περάσει η μπόρα. Οτιδήποτε άλλο θα είναι επιζήμιο για τη χώρα σου.
Μόνο τα παιδιά και οι ανώριμοι άνθρωποι μονίμως διαμαρτύρονται και θέλουν να τους γίνονται τα χατήρια συνεχώς, προφανώς διότι δεν μπορούν να καταλάβουν πως λειτουργεί ο πραγματικός κόσμος.
Δεν θέλω να πολιτικοποιήσω τη συζήτηση γιατί νομίζω ότι τα οικονομικά θέματα δεν αντιμετωπίζονται με λαϊκισμό. Για να θέσω όμως το θέμα σε συγκριτική βάση σου θυμίζω ότι από το 1995 έως και το 2001 η μέση τιμή βαρελιού ήταν τα 14 δολάρια, με ισοτιμία ευρώ δολαρίου 0,82 το 2001. Με απλά λόγια ΣΕ ΟΡΟΥΣ ΕΥΡΩ η τιμή του πετρελαίου από το 2002 έως τον Ιούλιο 2008 έχει υπερτριπλασιαθεί.