Εικονικό - ψηφιακό νόμισμα (πχ το bitcoin και όχι μόνο, κατάλαβες έτσι?) . Μάθε τα βασικά (μπορεί να σου χρειαστούν) με 7 ερωτοαπαντήσεις.




Τι είναι το Bitcoin






Το Bitcoin είναι ένα διαδικτυακό οικονομικό δίκτυο, που χρησιμοποιείται για αγορές μεταξύ των χρηστών του. Μοιάζει πολύ με τα μέχρι σήμερα «συμβατικά» δίκτυα πληρωμής, όπως οι πιστωτικές κάρτες ή το Paypal.
Όμως το Bitcoin διαφέρει από αυτά και άλλες μεθόδους πληρωμής για δύο πολύ σημαντικούς λόγους: Πρώτον, είναι αποκεντρωμένο. Τα δίκτυα των πιστωτικών καρτών Visa και το Paypal ανήκουν σε κερδοσκοπικές εταιρείες, και η διαχείρισή τους γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει όφελος στους μετόχους.
Το δίκτυο Bitcoin δεν ανήκει σε κανέναν και δεν ελέγχεται από κανέναν. Έχει δομή peer-to-peer, με εκατοντάδες υπολογιστές να συνεργάζονται για να επεξεργαστούν τις συναλλαγές σε Bitcoin.
Η αποκεντρωμένη αρχιτεκτονική του σημαίνει ότι είναι το πρώτο εντελώς ανοικτό χρηματοπιστωτικό δίκτυο του κόσμου.
Για να δημιουργηθεί μια νέα χρηματοπιστωτική υπηρεσία στο συμβατικό τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ, θα πρέπει κανείς να συνεργαστεί με μια υπάρχουσα τράπεζα και να συμμορφωθεί με μια ποικιλία σύνθετων κανόνων. Το δίκτυο Bitcoin δεν έχει τέτοιους περιορισμούς. Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται την άδεια κανενός ή βοήθεια για τη δημιουργία νέων οικονομικών υπηρεσιών βασισμένων στο Bitcoin.
Δεύτερον, το Bitcoin είναι μοναδικό γιατί έχει το δικό του νόμισμα. Οι συναλλαγές μέσω Paypal ή καρτών Visa διενεργούνται σε συμβατικά νομίσματα, όπως τα δολάρια των ΗΠΑ. Το δίκτυο Bitcoin, ωστόσο, πραγματοποιεί συναλλαγές σε μια νέα νομισματική μονάδα, που ονομάζεται επίσης Bitcoin



2. Γιατί να χρησιμοποιήσει κανείς μέθοδο πληρωμής σε ένα… εικονικό νόμισμα;




Μοιάζει όντως περίεργο. Όσοι ακούν για πρώτη φορά την ιδέα του Bitcoin το πιο πιθανό είναι ότι έχουν την ίδια αντίδραση: ότι δε μπορεί να λειτουργήσει κάτι τέτοιο. Κι όμως μέχρι στιγμής η αγορά έχει αποδείξει το αντίθετο.
Σύμφωνα με στοιχεία η αξία του εικονικού νομίσματος ανέβηκε από 0,30 δολάρια στις αρχές του 2011 στα περίπου 600 δολάρια στις μέρες μας.
Υπάρχουν 12 εκατομμύρια bitcoins, με αποτέλεσμα η «προσφορά χρήματος σε Bitcoin» να αξίζει περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η startup εταιρεία Bitpay, η οποία επεξεργάζεται τις πληρωμές Bitcoin για λογαριασμό των πωλητών, έβγαλε πάνω από 2 εκατ. δολάρια νωρίτερα φέτος. Η Coinbase, που βοηθά τους καταναλωτές να αγοράζουν και να πωλούν bitcoins, έβγαλε 5 εκατομμύρια δολάρια και τον περασμένο μήνα η Circle έβγαλε 9 εκατ. δολάρια, σημειώνει η Washington Post.
Οι φανατικοί υποστηρικτές του Bitcoin πιστεύουν ότι η peer-to-peer αρχιτεκτονική δομή του θα επιτρέψει τη δημιουργία μιας νέας γενιάς καινοτόμων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που η ανοικτή αρχιτεκτονική του Διαδικτύου οδήγησε σε καινοτόμες νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
Άλλοι το βλέπουν ως «αντίδοτο» στις πληθωριστικές τάσεις των κεντρικών τραπεζών, αν και αυτό το επιχείρημα είναι μάλλον λανθασμένο, προσθέτει ο συντάκτης του άρθρου.

3. Ποιος δημιούργησε το Bitcoin;


Κανείς δεν ξέρει στα σίγουρα. Το νόμισμα δημιουργήθηκε από κάποιον που λέει ότι λέγεται «Satoshi Nakamoto», χωρίς να δίνει περισσότερες πληροφορίες για την ταυτότητά του.
Ο ίδιος συνεργάστηκε μαζί με άλλους υποστηρικτές της ιδέας του Bitcoin μέσω διαδικτυακών forums, όμως τα μέλη της κοινότητας αυτής δεν έχουν συναντηθεί ποτέ από κοντά.
Το 2010 άρχισε σιγά σιγά να «μειώνει» τη συμμετοχή του στην ανάπτυξη του νομίσματος και η τελευταία γνωστή επικοινωνία που είχε ήταν το 2011.
Αν κάποτε εμφανιστεί, θα είναι ένας πολύ πλούσιος άνθρωπος. Έχει στην κατοχή του εκατοντάδες χιλιάδες Bitcoins και με τις σημερινές τιμές, αυτό σημαίνει ότι είναι… πολυεκατομμυριούχος!
Προτού «εγκαταλείψει» ο Nakamoto πέρασε τη σκυτάλη στον Gavin Andressen, ο οποίος θεωρείται τώρα ο επικεφαλής του project.


4. Από πού βγαίνουν τα bitcoins;



Σε ένα συμβατικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα καινούριο χρήμα δημιουργείται από μια κεντρική τράπεζα. Το δίκτυο Bitcoin δεν έχει κεντρική τράπεζα κι έτσι, το σύστημα χρειάζεται έναν εναλλακτικό μηχανισμό για την εισαγωγή νομίσματος σε κυκλοφορία.
Οι σχεδιαστές του Bitcoin έλυσε αυτό το πρόβλημα με έξυπνο τρόπο. Εκατοντάδες υπολογιστές διάσπαρτοι στο Διαδίκτυο συνεργάζονται για την επεξεργασία των συναλλαγών σε Bitcoin. Οι υπολογιστές αυτοί ονομάζονται «ανθρακωρύχοι» και η διαδικασία εκκαθάρισης των συναλλαγών σε Bitcoin «εξόρυξη». Ονομάστηκε έτσι γιατί περίπου κάθε 10 λεπτά, ένας «ανθρακωρύχος» κερδίζει σε έναν υπολογιστικό αγώνα και παίρνει ένα βραβείο 25 bitcoins, αξίας περίπου 12.500 δολαρίων. Αυτό το βραβείο παρέχει ισχυρό κίνητρο για να ενταχθούν στη διαδικασία της συναλλαγής εκκαθάρισης Bitcoin όλο και περισσότεροι, βοηθώντας το νόμισμα να παραμείνει αποκεντρωμένο.
Αυτό το βραβείο μειώνεται στο μισό κάθε τέσσερα χρόνια. Αν κανείς κάνει τους μαθηματικούς υπολογισμούς θα δει ότι δε θα υπάρχουν περισσότερα από 21 εκατομμύρια bitcoins σε κυκλοφορία.


5. Πώς μπορεί να προμηθευτεί κανείς bitcoins;





Η καλύτερη επιλογή για κάποιον αρχάριο είναι να αγοράσει το ψηφιακό νόμισμα μέσω ιστοσελίδων ανταλλαγής, που επιτρέπουν να αγοράσετε με συμβατικά νομίσματα bitcoins από άλλους χρήστες.
Η εταιρεία μπορεί να αντλήσει μετρητά από τον τραπεζικό σας λογαριασμό και να τα μετατρέψει σε bitcoins στην τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία.


6. Τι τα κάνω αφού τα προμηθευτώ;



Τα bitcoins αποθηκεύονται σε «πορτοφόλια», που δεν είναι άλλα από αρχεία που διαθέτουν κλειδιά κρυπτογράφησης, ή μυστικούς κωδικούς, που επιτρέπουν τη μεταφορά τους. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα από τα Bitcoin προγράμματα που είναι διαθέσιμα για Mac, PC και Android.
Μια άλλη επιλογή είναι να τα αναθέσετε σε ιστοσελίδες γνωστές ως «διαδικτυακά πορτοφόλια». Και μια ακόμη επιλογή είναι τα «χάρτινα πορτοφόλια», όπου εκτυπώνετε τα κλειδιά κρυπτογράφησης και τα φυλάσσετε σε ασφαλές μέρος, όπως μια θυρίδα.
Κάθε μία έχεις τους κινδύνους της. Η αγορά Bitcoin είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη και υπάρχει μικρή νομική προστασία αν επιλέξετε μια λάθος «διαδικτυακή υπηρεσία πορτοφολιού».
Επόμενο βήμα είναι η… αγορά.
Υπάρχουν πολλοί «bitcoin» έμποροι στο διαδίκτυο που πουλάνε σχεδόν τα πάντα: από κοσμήματα, μέχρι ηλεκτρονικές συσκευές και… παράνομες ουσίες.


7. Μπορεί τα bitcoins να αντικαταστήσουν το συμβατικό χρήμα;




Είναι μια πιθανότητα, αν και όχι πολύ μεγάλη. Οι άνθρωποι θέλουν να χρησιμοποιούν το νόμισμα που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι, και αυτή τη στιγμή για παράδειγμα στις ΗΠΑ, αυτό είναι το δολάριο.
πηγή

Για καλύτερη ενημέρωση δες κιαυτό....

Bitcoin: το λογισμικό ανοιχτού κώδικα που αποτελεί τη βάση του δικτύου (B κεφαλαίο)

bitcoins: οι μονάδες συναλλαγής πληροφοριών του λογισμικού (b μικρό)

Block: Ομάδα συναλλαγών που έχουν υποβληθεί στο δίκτυο για επιβεβαίωση εγκυρότητας

Blockchain: Η αλυσίδα των επιβεβαιωμένων ομάδων συναλλαγών που ξεκινά από την πρώτη, έως την πιο πρόσφατη έγκυρη ομάδα.

Το λογισμικό

Το μπίτκοϊν (Bitcoin) αποτελεί στη βάση του ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα (open source protocol). Κατά συνέπεια, ο πηγαίος κώδικας του λογισμικού είναι δημόσιος και διαθέσιμος σε όποιον επιθυμεί να ελέγξει τις λεπτομέρειες της λειτουργίας του. Η ανωτέρω αρχή επιτρέπει σε οιονδήποτε την ελεύθερη και δωρεάν αντιγραφή και ανάπτυξη δικού του λογισμικού βασισμένου στο υπάρχον.

Το λογισμικό αποτελεί μία μέθοδο για την επίτευξη των παρακάτω κύριων στόχων:

1) Θέσπιση κριτηρίων παραγωγής και συναλλαγής των ανταλλάξιμων μονάδων του λογισμικού (bitcoins),

2) Διατήρηση των πληροφοριών ιδιοκτησίας των μονάδων των bitcoin που έχουν ήδη παραχθεί,

3) Δυναμική επιβεβαίωση της εγκυρότητας των παραπάνω, χωρίς την ανάγκη ύπαρξης κεντρικής οντότητας ελέγχου, πιστοποίησης ή διακρίβωσης.

Η χρήση του λογισμικού είναι δωρεάν και διαθέσιμη σε όλες τις χώρες του κόσμου, εφόσον υπάρχει σύνδεση στο internet. Η βασική λειτουργία του λογισμικού έγκειται στην εκτέλεση συναλλαγών bitcoins και την αναμετάδοση πληροφοριών ανάμεσα σε κόμβους και την επιβεβαίωση της εγκυρότητάς τους για το υπόλοιπο δίκτυο. Καθώς το λογισμικό είναι ανοιχτού κώδικα, δύνανται να υπάρχουν πάρα πολύ διαφορετικές εκδόσεις και εκδοχές του. Στην ουσία, ο καθένας θα μπορούσε με τις κατάλληλες ικανότητες να δημιουργήσει ένα αντίστοιχο δίκτυο, αντιγράφοντας σε μεγάλο βαθμό το λογισμικό του Bitcoin, προσθέτοντας ή διαφοροποιώντας με ότι κανόνες επιθυμεί. Κατά αυτήν την έννοια, τα συστατικά στοιχεία του λογισμικού, έχουν δημιουργηθεί συναινετικά από προγραμματιστές, ενσωματώνοντας καινοτομίες διαθέσιμες από άλλα λογισμικά ανοιχτού κώδικα, αλλά και νέα στοιχεία που δεν είχαν εμφανιστεί πριν.

Η ισχύς του δικτύου εξασφαλίζεται από την αποδοχή του από τους χρήστες. Το δίκτυο το οποίο αποτελούν οι χρήστες του Bitcoin, αποτελείται από χρήστες της ίδιας εκδοχής του λογισμικού. Αλλαγές στον κώδικα προτείνονται στην κοινότητα, αλλά η συναίνεση της κοινότητας των χρηστών και η αποδοχή τους είναι που δημιουργεί το δίκτυο.

Η πεποίθηση των χρηστών:

1) στην διαφάνεια του πηγαίου κώδικα του λογισμικού,

2) στην ακεραιότητα και διαφάνεια των συναλλασσόμενων πληροφοριών,

3) στην στιβαρότητα του δικτύου από κακόβουλες επιθέσεις,

4) στην προγραμματισμένα περιορισμένη παραγωγή bitcoins,

5) στην προστασία που παρέχουν οι κρυπτογραφικοί αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται ενάντια σε κακόβουλη εκμετάλλευση του δικτύου, όπως και άλλοι συμπληρωματικοί λόγοι, είναι συνολικά υπεύθυνοι για την αποδοχή του από τους χρήστες, αλλά και την εξάπλωσή του σε νέους. Αυτό το λογισμικό και οι εξελίξεις του αποτελούν τον πυρήνα του συστήματος συναλλαγής bitcoins. Η δυνατότητα ανταλλαγής πληροφοριών με ακεραιότητα ανεξαρτήτως αποδέκτη εντός του δικτύου, η περιορισμένη διάθεση και πεπερασμένη ποσότητα των bitcoins, δημιουργεί τις βασικές προδιαγραφές για ένα δίκτυο ανταλλαγής αξίας. Όποια αξία βρίσκουν οι χρήστες αποτυπώνεται αποκλειστικά στην αξία με την οποία είναι διατεθειμένοι να τα ανταλλάξουν, η οποία με τη σειρά της βασίζεται αποκλειστικά στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης, χωρίς ενδιάμεσα μέρη (χώρες, κεντρικούς εκδότες ή αρχές).

Για να μπορούν να είναι χρήσιμα σαν μέσο συναλλαγής πρέπει να εισάγονται στην κυκλοφορία σταδιακά για την κάλυψη των συναλλακτικών αναγκών, αλλά και να είναι πεπερασμένα σε συνολικό αριθμό. Αυτό επιτυγχάνεται τεχνητά και ο ρυθμός παραγωγής τους όπως και το μέγιστο πλήθος, αποτελούν μέρος των κανόνων του δικτύου. Ο μέγιστος αριθμός που θα παραχθεί ποτέ είναι 21.000.000 και ο ρυθμός παραγωγής τους θα ελαττώνεται σταδιακά έως περίπου το 2140 οπότε και θα παραχθεί το τελευταίο. Αυτή η μέθοδος σε κάποιο βαθμό, προσομοιάζει την πορεία διάθεσης ενός πολύτιμου μετάλλου (άργυρος, χρυσός) στην παγκόσμια αγορά. Αρχικά, η εξόρυξή του είναι εύκολη και σχετικά μεγάλες ποσότητες είναι πιο εύκολα διαθέσιμες, προοδευτικά όμως γίνεται σπανιότερο έως ότου εξαντληθούν τα αποθέματα του πλανήτη. Ο ρυθμός παραγωγής bitcoin προσαρμόζεται τεχνητά ώστε να ακολουθεί περίπου την παρακάτω καμπύλη:



Total bitcoins over time.png

Total bitcoins over time.png
Βασικά πλεονεκτήματα

Ταχύτητα Συναλλαγών/Διεθνής Φύση : Οι συναλλαγές σε bitcoin συμβαίνουν άμεσα και ανακοινώνονται ταυτόχρονα σε όλο το δίκτυο ανά τον πλανήτη. Αυτό δεν απαιτεί άλλες υποδομές πέρα από κάποια μορφή του δωρεάν λογισμικού σε υπολογιστή ή σε Smartphone, και σύνδεση στο διαδίκτυο.

Εξαιρετικά Χαμηλό κόστος συναλλαγών : Το παρόν κόστος για κάθε συναλλαγή, ανεξαρτήτως μεγέθους, ανάγεται περίπου στα 5eurocents και είναι προαιρετικό αν δεν υπάρχει βιασύνη επιβεβαίωσης της συναλλαγής. Σε ακόμα πιο σύνθετα δίκτυα υπό την σκέπη επί μέρους ελεγκτικών δικτύων, το κόστος συναλλαγών/αγορών δύναται να προσεγγίσει πολύ χαμηλότερες τιμές. Το ποσό αυτό αποδίδεται αυτόματα στους χρήστες που εκτελούν τους ελέγχους των συναλλαγών και την επιβεβαίωση της αντικειμενικότητάς του, ως αμοιβή για την επεξεργαστική ισχύ που επενδύουν στην προστασία του δικτύου από κακόβουλες επιθέσεις.

Έλεγχος από το χρήστη/Προστασία από υφαρπαγή : Καθώς ο χρήστης είναι ο μόνος που έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει συναλλαγές και εφόσον δεν έχει παραχωρήσει αυτό το δικαίωμα, και έχει προστατεύσει λογικά την πρόσβαση στα bitcoin του, είναι πρακτικά αδύνατο να κλαπούν ή να υφαρπαχτούν από τρίτους (εφόσον η κρυπτογράφηση δεν παραβιαστεί). Περαιτέρω προβλέψεις επιτρέπουν την δυνατότητα μεταφοράς τους μόνο υπό πολύ ορισμένες συνθήκες, όπως μόνο από ορισμένα προσυμφωνημένα μέρη ταυτόχρονα για την αποφυγή μονομερών εκθέσεων ή μόνο μετά από συγκεκριμένο χρόνο.

Φορητότητα/αντίγραφα ασφαλείας : Ανεξάρτητα από το πλήθος τους, τα bitcoins και τα «πορτοφόλια» αποθήκευσης ή οι κωδικού πρόσβασης σε αυτά είναι ουσιαστικά πάρα πολύ μικρά σε μέγεθος, και μπορούν να μεταφερθούν εύκολα, να καταγραφούν σε χαρτί, ακόμα και να απομνημονευτούν. Επίσης, κάτι αδύνατο για συμβατικές αξίες, μπορούν να αντιγραφούν ώστε να υπάρχουν αντίγραφα ασφαλείας σε περίπτωση καταστροφής των αρχικών. Βέβαια αν παραβιαστεί οποιοδήποτε από τα αντίγραφα, τα υπόλοιπα είναι επίσης παραβιασμένα.

Διαφάνεια Συναλλαγών/Κανόνων : Όλες οι συναλλαγές που έχουν εκτελεστεί ποτέ στο δίκτυο είναι δημόσια διαθέσιμες και διαφανείς. Έτσι, οποιοσδήποτε μπορεί να εξετάσει οποιαδήποτε διεύθυνση και να δει τις προηγούμενες συναλλαγές που έχουν εκτελεστεί με αυτήν, το πλήθος των bitcoin που έχουν μετακινηθεί, όπως και το που έχουν σταλεί. Αυτό ισχύει για όλες τις συναλλαγές που έχουν εκτελεστεί ποτέ στο δίκτυο έως την πρώτη. Το ίδιο ακριβώς ισχύει για όλους τους κανόνες σύμφωνα με τους οποίους δουλεύει το λογισμικό και στο οποίο συναινούν οι χρήστες. Δεν υπάρχει κανένας κρυφός κανόνας μέσα στο λογισμικό, και δεν είναι δυνατόν να υπάρξει, καθώς οι χρήστες δεν θα το αποδέχονταν.

Συναινετική Φύση χρήσης/αλλαγών : Η αλλαγή οιουδήποτε χαρακτηριστικού του λογισμικού ή των κανόνων του, έχει ουσιαστικά εφαρμογή μόνο όταν τις δεχτεί η κοινότητα που απαρτίζει το δίκτυο. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγονται κακόβουλες αλλαγές που θα μπορούσαν να αλλάξουν θεμελιωδώς το λογισμικό (καθώς η πλειοψηφία των χρηστών θα τις αναγνωρίσει και δεν θα τις δεχτεί), αλλά και μεγάλη ευελιξία και ταχύτητα αντίδρασης σε περίπτωση εντοπισμού σφαλμάτων ή απρόβλεπτων αστοχιών κατά τη λειτουργία. Η ύπαρξη μιας παγκόσμιας, εξειδικευμένης και δραστήριας κοινότητας, που αντιμετωπίζει με επαγγελματισμό την ποιότητα του λογισμικού ενώ είναι απολύτως ανοιχτή σε σχόλια, εισηγήσεις και κριτική από όλα τα μέρη είναι ανεκτίμητη για την βιωσιμότητα του λογισμικού. Αντίστοιχου βεληνεκούς επιτυχημένα εγχειρήματα ανοιχτού λογισμικού αποτελούν το Linux όπως και το Bit torrent.

Αποκεντρωμένη Φύση : Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του δικτύου, είναι η αποκεντρωμένη φύση του, που δεν απαιτεί καμία κεντρική αρχή ελέγχου ή επιβεβαίωσης. Κάθε κόμβος του δικτύου το ενισχύει περαιτέρω, αλλά αν προσβληθεί με κάποιο τρόπο, η λειτουργία του συνολικού δικτύου δεν επηρεάζεται ανάλογα. Η προσβολή ακόμα και πολύ μεγάλου μέρους των υπολογιστών που απαρτίζουν το δίκτυο δεν θα επηρέαζε σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργία του. Ο μόνος τρόπος να σταματήσει να δουλεύει το δίκτυο είναι να αποκοπούν όλοι οι υπολογιστές του δικτύου μεταξύ τους, με δυο λόγια να κοπεί το διαδίκτυο σε όλο τον πλανήτη, κάτι που είναι πέρα από τις δυνάμεις οιουδήποτε στην παρούσα. Ακόμα και τότε, με την επαναλειτουργία του διαδικτύου, το δίκτυο συνεχίζει ακριβώς εκεί που σταμάτησε. Ακόμα και μόνο ένας υπολογιστής να παραμείνει συνδεδεμένος που περιέχει το αρχείο της αλυσίδας των προηγούμενων συναλλαγών το δίκτυο λειτουργεί κανονικά.

Υποδιαιρέσεις : Κάθε bitcoin είναι υποδιαιρέσιμο έως 8 δεκαδικά ψηφία (έως 0,00000001), επιτρέποντας μικρο-συναλλαγές που δεν είναι δυνατές με άλλα μέσα ή συμβατικά νομίσματα. Η προσθήκη περισσότερων ακόμα δεκαδικών επαφίεται στην συναίνεση του δικτύου αν αυτό χρειαστεί στο μέλλον.

Μη αντιστρέψιμη φύση : Όλες οι συναλλαγές με bitcoin είναι τελικές και μη αντιστρέψιμες. Αυτό έχει το επιπλέον πλεονέκτημα προς όσους διαθέτουν προϊόντα για bitcoin ότι δεν είναι δυνατόν να ανακληθούν συναλλαγές όπως πχ είθισται στις απάτες με πιστωτικές κάρτες. Αυτό συνήθως δίνει επιπλέον κίνητρα σε επιχειρήσεις να προσφέρουν τα προϊόντα τους σε χαμηλότερες τιμές, εξαιτίας της άμεσης και αμετάκλητης πληρωμής. Από την άλλη, οι χρήστες που εκτελούν αγορές με bitcoin πρέπει να είναι προσεκτικοί στις επιλογές τους, καθώς ένας πάροχος προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν έχει ιστορικό κινήσεων ή έμπιστη παρουσία στην αγορά μπορεί να μην είναι αυτό που δείχνει.

Ιδιωτικότητα συναλλαγών : Κάθε χρήστης μπορεί να δημιουργήσει, μέσω του λογισμικού, σχεδόν απεριόριστο αριθμό διευθύνσεων μέσω τον οποίων να εκτελέσει τις συναλλαγές του. Αυτές οι διευθύνσεις είναι ψευδώνυμες, δεν έχουν δηλαδή κάποια άμεση σχέση με τα πραγματικά στοιχεία ή την τοποθεσία του χρήστη, παρόλο που έχουν αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά ώστε να εντοπίζονται από το δίκτυο. Με αυτό τον τρόπο μπορεί ο χρήστης να διατηρήσει την ιδιωτικότητά του απεμπλέκοντας τις συναλλαγές του από τα προσωπικά του στοιχεία. Αυτό δεν συνεπάγεται εξ' ορισμού ανωνυμία συναλλαγών καθώς όλες οι συναλλαγές δημοσιεύονται, και έστω και μία συναλλαγή να έχει γνωστό (δημόσιο) αποδέκτη, ίσως μπορεί να εξαχθεί από συμπληρωματικά στοιχεία η ταυτότητα του χρήστη. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο η χρήση bitcoins δεν ενδείκνυται για συναλλαγές παράνομων δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα μεγάλης κλίμακας, καθώς το ίχνος των συναλλαγών όχι μόνο δεν διαγράφεται με το πέρασμα του χρόνου, αλλά παραμένει διαθέσιμο για εξέταση από όλους, για πάντα.

Ρίσκα και κίνδυνοι:

Απώλεια ιδιωτικών κλειδιών : Το μόνο που ένας κακόβουλος χρήστης χρειάζεται ώστε να αποκτήσει έλεγχο των bitcoin του χρήστη, είναι η γνώση των ιδιωτικών κλειδιών του. Παρόλο που το λογισμικό ήδη παρέχει ικανή προστασία για το μέσο χρήστη, χρειάζεται εγρήγορση στην προστασία απέναντι σε ιούς ή κακόβουλο λογισμικό ή άλλου είδους παραβιάσεις (φυσικές ή ψηφιακές). Με μικρή προσπάθεια στην διαφύλαξη των ιδιωτικών κλειδιών, ακόμα και μη εξειδικευμένοι χρήστες, μπορούν να είναι ασφαλείς σε ικανοποιητικό επίπεδο. Διακύμανση ισοτιμίας: Καθώς τα bitcoin δεν έχουν κάποια κεντρική αρχή να παρεμβαίνει στις διακυμάνσεις στην προσφορά και την ζήτηση όπως συμβαίνει με πχ τα κρατικά νομίσματα, είναι επιρρεπές σε μεγαλύτερες διακυμάνσεις της ισοτιμίας του με τα περισσότερα νομίσματα. Επιπλέον παράγοντας που επηρεάζει το παραπάνω φαινόμενο είναι το σχετικά μικρό βάθος της αγοράς, πράγμα που σημαίνει ότι όταν συναλλάσσονται μεγάλοι όγκοι bitcoin, επηρεάζουν δυσανάλογα τις ισοτιμίες στα ανταλλακτήρια. Αυτό προβλέπεται ότι θα ελαττωθεί με την πάροδο του χρόνου, εφόσον η οικονομία αναπτυχθεί αρκετά ώστε να μπορούν να εμπλακούν και να αναπτυχθούν κατάλληλες υποδομές που ήδη υφίστανται στις κλασσικές κεφαλαιαγορές. Ένας επιπλέον παράγοντας που επηρεάζει την διακύμανση των ισοτιμιών είναι η φύση των bitcoin, και ειδικότερα το γεγονός ότι μπορούν να μεταφερθούν ταχύτατα οπουδήποτε στον κόσμο. Αυτό προκαλεί πολύ μεγαλύτερη αμεσότητα στις δράσεις και αντιδράσεις μεταξύ προσφοράς και ζήτησης από ότι με συμβατικές αξίες. Ένας τελευταίος παράγοντας είναι οι κερδοσκοπικές πιέσεις που ασκούνται στα ανταλλακτήρια, καθώς έχουν ακόμα σχετικά μικρή ρευστότητα και όγκο συναλλαγών, όπως συμβαίνει αντίστοιχα και στα μικρά ψηφιακά ανταλλακτήρια συναλλάγματος.

Ασαφές νομικό πλαίσιο : Παρόλο που η ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει λάβει μέτρα για τη θέσπιση όρων σε ότι αφορά κεντρικά ελεγχόμενα ή εκδιδόμενα ψηφιακά νομίσματα, η αποκεντρωμένη φύση των bitcoin, όπως και άλλα από τα χαρακτηριστικά τους, εισάγουν νέες παραμέτρους που δεν έχουν εξεταστεί σε όλο τους το εύρος ακόμα, σε καμία χώρα. Εντός της Ευρώπης, η Γερμανία τα έχει καθορίσει ως "ιδιωτικά χρήματα" (Private money), και η Ολλανδία ως κάτι στο οποίο δεν χρειάζεται η παρέμβαση/έλεγχος της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Στην ελληνική έννομη τάξη, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, το bitcoin θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως χρήμα εν ευρεία έννοια[1]. Κατά συνέπεια, όλες οι συναλλαγές σε bitcoin θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως χρηματικές[1]. Στις ΗΠΑ, η κύρια επίσημη οδηγία (FINCEN) έως τώρα έγκειται στην προσπάθεια αποφυγής εγκληματικών οικονομικών δραστηριοτήτων, με αμφισβητούμενη ως τώρα επιτυχία, πέρα από την επιβράδυνση και δυσχέρανση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με bitcoin και αφορούν πελάτες από τις ΗΠΑ. Θεωρείται απίθανο κάποια χώρα να απαγορέψει ολοκληρωτικά τις συναλλαγές με bitcoin, και κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο (έως αδύνατο) να εφαρμοστεί πρακτικά. Δεν αποκλείεται στην προσπάθεια διερεύνησης του περιβάλλοντος όμως, να ισχύσουν οδηγίες με αναδρομική ισχύ (όπως στην περίπτωση των ΗΠΑ) που να αλλάζουν το τοπίο, κυρίως επηρεάζοντας τις απαιτήσεις από τις επιχειρήσεις αλλά όχι τόσο τους χρήστες και την ιδιοκτησία τους. Το κύριο σημείο στο οποίο προβλέπεται ότι θα ασκηθεί κρατική επίβλεψη είναι το σημείο ανταλλαγής με τα κρατικά νομίσματα και ειδικότερα ότι έχει σχέση με τα KYC και AML νομικά πλαίσια τοπικά και διεθνώς.

Ασφάλεια δικτύου / Νεαρό ηλικίας : Όπως κάθε σύστημα, το δίκτυο του Bitcoin, έχει αδυναμίες και τρωτά σημεία. Τα περισσότερα από αυτά είναι γνωστά από συγγραφής της αρχικής πρότασης του τρόπου λειτουργίας του λογισμικού, μερικώς προβλέψιμα και αφήνουν περιθώρια αντίδρασης στο δίκτυο και στους χρήστες. Έως τώρα, όσα έχουν προκύψει, έχουν διορθωθεί εντός λίγων ωρών από την εμφάνισή τους, χωρίς ουσιαστικές επιπτώσεις στη λειτουργία του δικτύου, ή της ισοτιμίας με άλλα νομίσματα. Τα τελευταία 4 χρόνια που είναι σε λειτουργία το δίκτυο, έχουν διασαφηνιστεί ακόμα περισσότερο οι πιθανές επιθέσεις που μπορεί να δεχτεί το δίκτυο. Το νεαρό της ηλικίας του δικτύου όμως και η κλιμάκωσή του σε περισσότερους χρήστες, και οι εξελίξεις του λογισμικού, ενδεχομένως να επιφέρουν νέα προβλήματα που δεν έχουν προβλεφθεί έως τώρα. Κάθε χρήστης μπορεί βέβαια να προτείνει λύσεις σε αυτά, και όποιες εύλογες ανησυχίες εμφανίζονται, εξετάζονται με σοβαρότητα από την κοινότητα, και εις βάθος, ώστε να κριθούν ενδεχόμενες διορθωτικές ενέργειες.

Ενδεικτικά, μερικές από τις σοβαρότερες απειλές αποτελούν τα παρακάτω:

1) Έλεγχος μεγάλου μέρος του δικτύου (<51 double="" p="" spending="">
2) Παραβίαση των αλγόριθμων κρυπτογράφησης του δικτύου. Αυτό όπως και άλλα πρότυπα που χρησιμοποιούνται στην προστασία και λειτουργία του δικτύου, αποτελούν διεθνώς τυποποιημένα και ευρέως χρησιμοποιούμενα πρωτόκολλα. Στο παρελθόν, οι αδυναμίες αυτών έχουν προκύψει σταδιακά με αρκετό χρόνο πρόνοιας ώστε τα ευαίσθητα συστήματα χωρών, τραπεζών και άλλων οργανισμών να μην προσβληθούν. Στην περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο έκτακτα, πιθανότατα το δίκτυο του Bitcoin έχει σημαντικότερα μικρότερο χρόνο αντίδρασης από ότι τα περισσότερα άλλα σημεία που χρησιμοποιείται.

3) Αντικατάσταση από κάποιο λογισμικό ανώτερης σχεδίασης και μεγαλύτερου δικτύου από το παρόν, χωρίς αλληλουχία με την παρούσα αλυσίδα συναλλαγών. Το ότι το λογισμικό είναι ανοιχτού κώδικα, σημαίνει ότι μπορεί ο καθένας να προτείνει το δικό του, με ότι αλλαγές προτείνει. Από τη δημιουργία του δικτύου έως αυτή τη στιγμή, έχουν προκύψει περισσότερες από 200 προσπάθειες εναλλακτικών δικτύων που εφαρμόζουν διαφοροποιήσεις στο Bitcoin (γνωστά γενικά ως altcoins), εξαιρετικά μικρότερης αποδοχής και χωρίς ουσιαστικές καινοτομίες στο αρχικό λογισμικό. Εφόσον το λογισμικό μπορεί να ενσωματώσει σε οποιαδήποτε φάση του, οποιαδήποτε καινοτομία προκύψει σε άλλο δίκτυο, είναι απίθανο να αντικατασταθεί, δηλαδή να υπερκεραστεί από κάποιο άλλο σε δυναμική και μέγεθος.

4) Άλλες άγνωστες έως τώρα απειλές. Το ενδεχόμενο να προκύψει κάποια νέα απειλή δεν μπορεί να αποκλειστεί, όπως δεν μπορεί να είναι δεδομένη η ικανότητα του δικτύου να αντιδράσει ή να ανακάμψει.

Κρυπτογραφία και συναλλαγές

Το bitcoin χρησιμοποιεί ευρέως διαδεδομένη ασύμμετρη κρυπτογράφηση. Κατά τις αρχές της, κάθε χρήστης είναι κάτοχος δύο ψηφιακών κλειδιών, ενός ιδιωτικού και ενός δημοσίου. Η ασύμμετρη κρυπτογράφηση έγκειται στο ότι ο ιδιοκτήτης του ιδιωτικού κλειδιού μπορεί να παράγει με συμβατικά μαθηματικά το δημόσιο κλειδί (μαθηματικά αμφίδρομα), αλλά το αντίθετο είναι εξαιρετικά απίθανο (μαθηματικά μονόδρομα με όλα τα γνωστά μέσα). Η ασύμμετρη κρυπτογράφηση χρησιμοποιείται ευρέως για την ασφαλή ψηφιακή μετάδοση και προστασία των περισσοτέρων υψηλά διαβαθμισμένων πληροφοριών κρατικών και μή οργανισμών, αλλά και διεθνών χρηματικών συναλλαγών, πιστωτικών καρτών, κ.α. Η αποστολή και επιβεβαίωση της συναλλαγής bitcoins, επιτυγχάνεται μέσω της χρήσης των δημόσιων και ιδιωτικών κλειδιών του αποστολέα και του παραλήπτη.

Παράδειγμα συναλλαγής: Ο χρήστης Α επιθυμεί τη αποστολή X bitcoin στον χρήστη Β. Για να είναι έγκυρη αυτή η συναλλαγή κατά τους κανόνες του δικτύου, πρέπει να αποδείξει ότι είναι κάτοχός τους και να υποδείξει στο δίκτυο σε ποιόν χρήστη επιθυμεί να μεταφερθούν. Η απόδειξη της κατοχής από τον χρήστη Α γίνεται με την «υπογραφή» με το ιδιωτικό κλειδί του, και η υπόδειξη της «διεύθυνσης» αποστολής είναι το δημόσιο κλειδί του χρήστη Β. Όλες οι συναλλαγές εκτελούνται άμεσα, και υποβάλλονται στο αποκεντρωμένο δίκτυο για επιβεβαίωση της εγκυρότητάς τους. Οι συναλλαγές ομαδοποιούνται (σε blocks) βάσει των κανόνων του δικτύου, και οι επικρατέστερες (με τη μεγαλύτερη εγκυρότητα) ομάδες τοποθετούνται στη συνέχεια μιας αλυσίδας (blockchain) που ξεκινάει με την πρώτη συναλλαγή που έγινε το 2009 και φτάνουν έως την πιο πρόσφατη. Το δίκτυο είναι σχεδιασμένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προκύπτει μια τέτοια ομάδα συναλλαγών στην κορυφή της αλυσίδας περίπου κάθε δέκα λεπτά. Κάθε νέα ομάδα συναλλαγών που τοποθετείται στην κορυφή της αλυσίδας, επιβεβαιώνει όχι μόνο της συναλλαγές που περιέχονται σε αυτή, αλλά και την εγκυρότητα των προηγούμενων ομάδων, και άρα την εγκυρότητα όλων των συναλλαγών που έχουν εκτελεστεί έως την πρώτη. Όλη αυτή η αλυσίδα, όπως και η αλληλουχία όλων των συναλλαγών που έχουν εκτελεστεί έως τώρα, είναι δημοσίως διαθέσιμη και προσβάσιμη από οποιονδήποτε, με την μορφή των δημόσιων κλειδιών που έχουν ανταλλάξει bitcoins αλλά και των ποσών που έχουν διακινηθεί μεταξύ τους. Έχοντας πλέον, επιβεβαιωμένα την νέα ιδιοκτησία του ποσού Χ, ο χρήστης Β με τη χρήση του ιδιωτικού του κλειδιού, μπορεί κατόπιν να αποστείλει αντίστοιχα το ποσό σε όποιον χρήστη επιθυμεί (γνωρίζει το δημόσιο κλειδί του). Κάθε χρήστης μπορεί να έχει σχεδόν απεριόριστο αριθμό δημόσιων και αντίστοιχων ιδιωτικών κλειδιών, ασφαλισμένα και υπό τον έλεγχό του (στον υπολογιστή ή στο κινητό του ή και σε πολλές άλλες μορφές). Το σύνολο αυτών αποτελεί ένα είδος ψηφιακού πορτοφολιού του οποίου τα ιδιωτικά κλειδιά πρέπει να μείνουν κρυφά για την αποφυγή απώλειας των περιεχόμενων bitcoin. Εφόσον το δημόσιο κλειδί παράγεται από το ιδιωτικό, και εφόσον το ιδιωτικό κλειδί είναι το μόνο μέσο που επιτρέπει μεταφορά των bitcoin εκτός πορτοφολιού, αν ο χρήστης απολέσει ή αποκαλύψει το ιδιωτικό κλειδί του, ουσιαστικά χάνει την αποκλειστική κυριότητα των bitcoin του.

Σημειώσεις: Η ανάπτυξη «νομισμάτων» με καθαρά ψηφιακή ύπαρξη μελετάται από ερευνητές και οργανισμούς (κυρίως στις ΗΠΑ) από τα πρώτα βήματα του internet. Ένα από τα κύρια προβλήματα που εμφανίστηκαν στην πορεία είναι το πρόβλημα της «διπλής δαπάνης» (double spending). Η ψηφιακή πληροφορία αναπαράγεται σχετικά εύκολα, και για την αποτελεσματική λειτουργία ενός τέτοιου συστήματος θα πρέπει να υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας ώστε να μην είναι δυνατή η αντιγραφή (πλαστογράφηση) κάθε μονάδας συναλλαγής. Ενώ στα κεντρικά ελεγχόμενα συστήματα (χώρες, εταιρίες, κλπ) ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει από τις ίδιες, δεν υπήρχε ποτέ έως τώρα ένα μέσο να γίνει αυτό σε ένα αποκεντρωμένο σύστημα (χωρίς κεντρικό έλεγχο).

Σχόλια